Πολιτικό Σύστημα και Όραμα για την Ελλάδα 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Η πολιτική σταθερότητα αποτελεί πρωταρχικό παράγοντα για την προώθηση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, διαρθρωτικών αλλαγών, δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος, τραπεζική εξυγίανση και αύξηση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων.

Επομένως, πρόκληση εκλογών  αυτή την περίοδο – για οποιοδήποτε λόγο – θα συνεπαγόταν πολύ μεγάλους «πολιτικούς κινδύνους», οι οποίοι, πολύ πιθανόν, να προκαλούσαν απόλυτη χειροτέρευση σειράς άλλων βασικών κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειμένη η παραπαίουσα Οικονομία.

Παρά το γεγονός ότι είναι πρωτοφανές για τα ευρωπαϊκά δεδομένα το μέγεθος και η διάρκεια της οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα αυτή την περίοδο χρειάζεται ένα Πολιτικό Σύστημα που να είναι αρραγές για την προώθηση όλων των οικονομικών μεταρρυθμίσεων που είναι αναγκαίες. Οποιεσδήποτε εκλογές σε μια χώρα με βαθειά οικονομική κρίση δεν μπορούν να έχουν θετικές συνέπειες, εάν δεν εφαρμοσθούν πολιτικές λύσεις που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της ανταγωνιστικής Παραγωγικής Οικονομίας, της μόνης που δύναται να οδηγήσει σε υψηλότερα επίπεδα Κοινωνικής Ευημερίας.   

Στην εποχή της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας η Κοινωνική Ευημερία εξαρτάται από τη διεθνή ανταγωνιστικότητα και μόνον, από τις δυνατότητες της Εθνικής Οικονομίας να πετυχαίνει τις καλλίτερες επιδόσεις σε παγκόσμιο επίπεδο και όχι πλεόν σε εθνικό. Οι πολιτικές του παρελθόντος που στηρίζονταν στις δασμοβίωτες, κρατικοδίαιτες και συνεχώς επιδοτούμενες επιχειρήσεις και στο "μοντέλο του κρατισμου" - που προκαλεσε την πρωτοφανή κρίση της Εθνικής Οικονομίας - ανήκουν οριστικά στο παρελθόν.
Επομένως, οι πολιτικές δυνάμεις που θα υποστηρίξουν με σθένος και αποφασιστικότητα τις Μεγάλες Αλλαγές που χρειάζεται η χώρα - για να γίνει διεθνώς ανταγωνιστική η παρηκμασμένη Οικονομία - είναι εκείνες που θα κερδίσουν το ¨"ιστορικό στοίχημα". Αντίθετα, οι πολιτικές δυνάμεις που δεν επιδιώκουν τον εκσυγχρονισμό της Οικονομίας αλλά την πολιτική εκμετάλλευση του "φόβου των αλλαγών" δεν έχουν μέλλον και το μόνο που μπορούν να προκαλέσουν είναι τεράστια οικονομικά αδιέξοδα.
Το Πολιτικό Όραμα δεν μπορεί παρά να είναι Αναπτυξιακό και μόνον: γιατί μόνο μέσα από τις μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις, εγχώριες και ξένες, την προστασία της Επιχειρηματικότητας, την προώθηση των Καινοτομιών και τον εκσυγχρονισμό του Κράτους και τη βελτίωση των παρεχομένων υπηρεσιών του Δημοσίου και των ΟΤΑ - με μικρότερο κόστος για τους Πολίτες - μπορεί η Ελλάδα να μπει ξανά στην τροχιά σταθερής ανόδου της Κοινωνικής Ευημερίας και να μειώνεται σταδιακά η πρωτοφανής δομική Ανεργία.

Αυτή η Εθνική Αναπτυξιακή Πορεία είναι "μονόδρομος" γι΄αυτό και το εκλογικό σώμα - ανεξάρτητα από τις όποιες μεγάλες συγκυριακές διαφοροποιήσεις και έντονες πικρίες - δεν θέλει άμεσα εκλογές ρισκάροντας τη μακροοικονομική και δημοσιονομική σταθερότητα που έχει επιτευχθεί στο τελευταίο διάστημα.
Ωστόσο, είναι γεγονός ότι ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί η Κουλτούρα της Αλλαγής στο εκλογικό σώμα, καθώς ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί μια ξεκάθαρη Στρατηγική Ανάπτυξης με κύριους στόχους την ταχεία ανάπτυξη διεθνώς ανταγωνιστικών παραγωγικών μονάδων και την εξειδίκευση και επανακατάρτιση του Ανθρώπινου Δυναμικού.

Ευπρόσδεκτο ένα νέο πακέτο μέτρων - "ανάσα" για την Εθνική Οικονομία

 

Είναι ιδιαίτερα θετική η είδηση που ήλθε από τη Γερμανία ότι, δηλαδή, σχεδιάζεται ένα «νέο πακέτο μέτρων» για την Ελληνική Οικονομία μέσα στο 2014.

Παρά τις αντιδράσεις που υπήρξαν από ορισμένες πλευρές – που αρνούνται την εξωτερική οικονομική βοήθεια (!) – η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική, καθώς μια πρόσθετη οικονομική βοήθεια θα έχει τις εξής θετικές συνέπειες:

1. Δημιουργία «θετικού κλίματος» στη διεθνή χρηματοοικονομική και επενδυτική κοινότητα για το μεσοπρόθεσμο μέλλον της Ελληνικής Οικονομίας, καθώς θα εξακολουθήσει να έχει διεθνή οικονομική υποστήριξη.
2. Συνέχιση της διεθνούς χρηματοδότησης της Ελλάδας για την εξυπηρέτηση του διεθνούς δημόσιου χρέους της με πολύ ευνοϊκούς όρους δανεισμού.
3. Μεγαλύτερη «άνεση χρόνου» για την ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων που χρειάζεται η Οικονομία και δημιουργία δημοσιονομικών πλεονασμάτων.
4. Μείωση των επενδυτικών κινδύνων των εν δυνάμει υποψηφίων διεθνών και εγχώριων επενδυτών.
5. Μεγαλύτερη σταθεροποίηση του εγχώριου τραπεζικού συστήματος, λόγω της νέας πρόσθετης διεθνούς οικονομικής βοήθειας.

Προφανώς μια τέτοια θετική εξέλιξη θα συνδεθεί με συμπλήρωση των ήδη ανειλημμένων μνημονιακών υποχρεώσεων της Ελλάδας, που συνδέονται κυρίως με ευρείες αναδιαρθρώσεις, μεγαλύτερη εσωτερική ανταγωνιστικότητα και μείωση του ρόλου του Κράτους μέσα στην Εθνική Οικονομία.

Είναι επίσης προφανές ότι, ένα νέο Μνημόνιο θα έχει στο επίκεντρό την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, που είναι αναγκαίες για την ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της Εθνικής Οικονομίας.

Η σημασία των Μνημονίων

Είναι γεγονός ότι με τα Μνημόνια επιβλήθηκαν αυστηρά μέτρα δημοσιονομικής αναπροσαρμογής με μεγάλες αρνητικές κοινωνικές συνέπειες. Από την άλλη πλευρά, όμως, είναι γεγονός με τα Μνημόνια αφενός αποσοβήθηκε η χρεοκοπία της χώρας και αφετέρου ξεκίνησαν – με πάρα πολύ μεγάλη καθυστέρηση – οι διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις.

Το πρόβλημα με τα Μνημόνια είναι ότι, χρησιμοποιήθηκαν από τους εγχώριους πολιτικούς ως "άλλοθι" για να ισχυρίζονται ότι, εξ ανάγκης υιοθετούνται "αντιλαϊκά μέτρα που επιβάλλονται από τους ...ξένους" για να ελαχιστοποιήσουν το "πολιτικό κόστος".
Με βάση τα Μνημόνια αναπτύχθηκε πολύ εύκολα και γρήγορα ένας άνευ προηγουμένου λαϊκισμός που απέκτησε μια πρωτόγνωρη λαϊκή απήχηση, και, δυστυχώς, κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Από την άλλη πλευρά, πέρα από την ανέξοδη κριτική κατά των Μνημονίων δεν βρέθηκε ούτε για δείγμα έστω και ένας από τους επικριτές των Μνημονίων που να παρουσιάσει ένα αντικειμενικά ρεαλιστικό Πρόγραμμα Ανασυγκρότησης του κεπερασμένου παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Πολύ περισσότερο, οι λαϊκιστές που μιλούν για Ανάπτυξη δεν έχουν προτείνει το παραμικρό σε ότι αφορά τους τρόπους χρηματοδότης για τη δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας, με δεδομένη την απόλυτη αδυναμία του Κράτους να χρηματοδοτήσει νέες πραγματικά παραγωγικές Δημόσιες Επενδύσεις.

Ειλικρινά μπορούν να μας πουν με ποιους τρόπους θα ήταν εφικτή η αποφυγή της πτώχευσης της χώρας, η μείωση του ΑΕΠ κατά περίπου 60%, η εκτίναξη του πληθωρισμού σε ποσοστά άνω του 50 - 70% κλπ εάν δεν υπήρχε η ενεργός συμπαράσταση των διεθνών εταίρων της χώρας για τεράστια δάνεια με πολύς χαμηλά επιτόκια και για υποστήριξη σε μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις;
Σε κάθε περίπτωση όλοι πρέπει να κατανοήσουμε ότι, οφείλουμε όλοι μαζί να "κτίσουμε" μια νέα Ελλάδα που θα βασίζεται σε μια ισχυρή και διεθνώς ανταγωνιστική παραγωγική Οικονομία.

Αυτό το Όραμα δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα χωρίς Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο, διαρθρωτικές αλλαγές με μικρότερο και πιο αποτελεσματικό Κράτος, ισχυρές επιχειρήσεις, αποτελεσματική στήριξη και προστασία των επενδυτών και χαμηλές φορολογίες. Αυτός είναι ο "μονόδρομος" για να αντικαταστήσουμε τα Μνημόνια και όχι ο λαϊκισμός και η δημαγωγία που ευτελίζουν όχι μόνο τους θεσμούς της Δημοκρατίας αλλά, το σημαντικότερο, τον ίδιο το Λαό μας και την Ιστορία του.

 

Εθνικό Πρόγραμμα για Βιώσιμη Ανάπτυξη και Διαχείριση Αλλαγών

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Οι μεγάλες αλλαγές είναι αναπόφευκτο να προκαλούν μεγάλες αντιδράσεις, πολύ περισσότερο όταν για δεκαετίες έχουν κυριαρχήσει οι πελατειακές σχέσεις για την εξυπηρέτηση μεγάλων ή μικρών συμφερόντων και όχι πολιτικές για Βιώσιμη Ανάπτυξη και διεθνή ανταγωνιστικότητα.
Για να γίνουν οι μεγάλες αλλαγές που χρειάζεται η χώρα απαιτείται να υπάρχει Αναπτυξιακό Όραμα και αυτό να υλοποιηθεί μέσα από μια ολοκληρωμένη και αποτελεσματική Στρατηγική Επικοινωνίας, πλήρως κατανοητής από όλους.

Δυστυχώς, μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει εκείνη η ενημέρωση που είναι αναγκαία για να καταλάβουν όλοι ότι, η έξοδος από την πρωτοφανή οικονομική κρίση προϋποθέτει βαθιές διαρθρωτικές αλλαγές που θα έχουν ως Στρατηγικό Στόχο τη συνεχή βελτίωση όλων των δεικτών παραγωγικότητας και διεθνούς ανταγωνιστικότητας.

Η Διαχείριση των Αλλαγών (change management) αποτελεί, άλλωστε, κύρια πολιτική όλων ανεξαίρετα των ηγεσιών επιχειρήσεων που θέλουν να τις μετασχηματίσουν σε σύγχρονες και διεθνώς ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, με κύριο στόχο οι εργαζόμενοι να συμμετάσχουν ενεργά στην υλοποίηση του Αναπτυξιακού Οράματος και της Στρατηγικής για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Διαφορετικά, χωρίς την ενεργό συμμετοχή των εργαζομένων ακόμη και το καλλίτερο επιχειρηματικό σχέδιο κινδυνεύει να αποτύχει παταγωδώς.

Η απόλυτη έλλειψη ενός απόλυτα ρεαλιστικού Εθνικού Σχεδίου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης της χώρας αποτελεί την κυρίαρχη αιτία των μεγάλων αντιδράσεων που εκδηλώνονται σε κάθε αλλαγή. Ο «Φόβος για το Άγνωστο» είναι το αποτέλεσμα αυτής της έλλειψης Εθνικού Σχεδιασμού, με επακόλουθα την έξαρση του λαϊκισμού, την ανάπτυξη νεοναζιστικών απολιθωμάτων - παντελώς ξένων προς τις Αξίες του Ελληνισμού και τις παραδόσεις του λαού μας, τη συνολική αμφισβήτηση του κοινοβουλευτικού συστήματος κλπ.

Συνεπώς, όπως "ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη", έτσι και λίγοι υπουργοί " κομάντος" - όσες ικανότητες και να έχουν - δεν μπορούν να φέρουν μόνοι τους την Άνοιξη της Μεγάλης Οικονομικής Αλλαγής που χρειάζεται η χώρα μας. Γι αυτό και προέχει να αναληφθούν όλες εκείνες οι πολιτικές πρωτοβουλίες που απαιτούνται, ώστε ο λαός μας να κατανοήσει πλήρως όλες εκείνες τις διαρθρωτικές αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν και να εργασθεί με πίστη και συλλογικότητα για να πραγματοποιηθούν.

Διαφορετικά, η χώρα θα εξακολουθήσει να διολισθαίνει σε πολύ επικίνδυνες ατραπούς και μεγάλα οικονομικά αδιέξοδα....

 

 

Οι 10 κίνδυνοι που απειλούν τις ευρωπαϊκές οικονομίες και τα Χρηματιστήρια...

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ
Η επιτυχημένη ολοκλήρωση των ανακεφαλαιοποιήσεων των τραπεζών, η προώθηση των αναδιαρθρώσεων του δημόσιου τομέα, η μείωση των δημοσίων δαπανών και η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων αποτελούν τους κυριότερους παράγοντες στήριξης της εγχώριας αγοράς και περαιτέρω βελτίωση του «επιχειρηματικού κλίματος».
Η «ευφορία» που διαπιστώνεται στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά είναι «εύθραυστη» και θα πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις στο σύνολό τους, λαμβάνοντας υπόψη τις αυξανόμενες δυσκολίες που παρουσιάζονται για την ευρωπαϊΚή οικονομία. 
Τα ανωτέρω υπογραμμίζονται λόγω της αρνητικής πορείας του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος των χωρών της ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης των «27» και των αυξημένων κινδύνων που διαγράφονται στον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο μεσοπρόθεσμα. Συγκεκριμένα, από την πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας – που άμεσα επηρεάζει και την πορεία της Ελληνικής Οικονομίας – γίνονται οι εξής διαπιστώσεις:
1. Οι ρυθμοί μεταβολής του ΑΕΠ της Ε.Ε. – σε ετήσια βάση – κινούνται σε αρνητικά επίπεδα, υποδηλώνοντας εσωτερικές διαρθρωτικές αδυναμίες των ευρωπαϊκών οικονομιών και δυσκολιών αύξησης της ανταγωνιστικότητας.
2. Οι ετήσιοι ρυθμοί μεταβολής των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων κινούνται πάρα πολύ υψηλότερα από τους ρυθμούς ανόδου (όγκους) της «πραγματικής» ευρωπαϊκής οικονομίας. Αυτή η «ψαλίδα» εγκυμονεί κινδύνους να εκδηλωθεί μια απότομη πτώση των ευρωπαϊκών χρηματιστηριακών τιμών, συμπαρασύροντας και το ελληνικό χρηματιστήριο.
3. Οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις εμφανίζονται με πολύ περιορισμένα αποθέματα και περιορισμένο ενδιαφέρον για αύξηση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Προφανώς επειδή διαβλέπουν μεσοπρόθεσμα δυσκολίες στην αύξηση της συνολικής ζήτησης για εμπορεύματα και υπηρεσίες. Πρόσθετος παράγοντας που στηρίζει την ανωτέρω υπόθεση είναι και η σοβαρή επιβράδυνση των ρυθμών ανόδου του πληθωρισμού και των τιμών χονδρικής πώλησης.
4. Ο κατασκευαστικός τομέας της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρουσιάζει αρνητικούς ρυθμούς, οι οποίες αντανακλούν τα γενικότερα προβλήματα σε όλο το φάσμα των κατασκευαστικών εργασιών και τις δυσκολίες ανάκαμψης τουλάχιστον για το επόμενο 12μηνο.
5. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα φαίνεται να έχει εξαντλήσει τα περιθώρια περαιτέρω μειώσεων των κεντρικών επιτοκίων, με αποτέλεσμα να μην αναμένεται ιδιαίτερα μεγάλη – πρόσθετη στήριξη της ευρωπαϊκής οικονομίας και κεφαλαιαγοράς από την ΕΚΤ.
6. Είναι κοινή διαπίστωση ότι τόσο η Ιταλία όσο και η Γαλλία πρέπει να μπουν σε φάση «εσωτερικών υποτιμήσεων» και διαρθρωτικών αλλαγών για να μειώσουν την υπερβάλλουσα ζήτηση που δεν ανταποκρίνεται σε πραγματικά δεδομένα διεθνούς ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας. Σημειωτέον ότι, ανάλογες απόψεις αρχίζουν να «ακούγονται» επισήμως και για τη γερμανική οικονομία…
7. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες στο σύνολό τους εμφανίζουν δυσκολίες στην αύξηση του όγκου των σ΄αυτές καταθέσεων και, κατ΄ επέκταση, στην αύξηση των χορηγήσεων νέων δανείων προς τις επιχειρήσεις, που βρίσκονται μπροστά σε υποχώρηση της συνολικής ζήτησης.
8. Το ευρώ εξακολουθεί να εμφανίζεται ισχυρό έναντι του δολαρίου ΗΠΑ, γεγονός που εγκυμονεί δυσκολίες περαιτέρω διεύρυνσης των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ, οι οποίες, επιπρόσθετα, υποχρεούνται να μειώσουν σημαντικά τα δημοσιονομικά ελλείμματά τους.
9.   Εξίσου αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός ότι οι εκτός ευρωζώνης χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζουν καλλίτερες προοπτικές αύξησης του ΑΕΠ τους μέχρι και το 2014 – προφανώς επωφελούμενες και από την ισοτιμία των νομισμάτων τους προς το ευρώ.
10. Από πλευράς διεθνούς ανταγωνιστικότητας οι οικονομίες της Ευρώπης σαφώς εξακολουθούν να υστερούν έναντι των αναδυομένων αγορών και αυτό αποτελεί πρόσθετο παράγοντα ανησυχίας για την περαιτέρω οικονομική και χρηματιστηριακή πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η μεγάλη απορροφητικότητα στο εσωτερικό των αναδυομένων αγορών περιορίζει τόσο τους κινδύνους για τις ευρωπαϊκές εξαγωγές όσο και για την «επιθετικότητα» των επιχειρήσεων αυτής της ομάδας χωρών.
Συμπεράσματα
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η ευρωπαϊκή οικονομία πρέπει να προχωρήσει σε σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές και «πραγματικές μεταρρυθμίσεις» προκειμένου να ανακτήσει μέρος του «χαμένου εδάφους» της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της…
Ακριβώς για τους λόγους που αναφέρθηκαν επείγει να ληφθούν όλα εκείνα τα μέτρα – το ταχύτερο δυνατόν – που θα κάνουν τόσο την «πραγματική οικονομία» της Ελλάδος όσο και της εγχώριας χρηματιστηριακής αγοράς ακόμη πιο δυνατή και διεθνώς πιο ανταγωνιστική.
 

Πολλές χιλιάδες νέες εταιρείες θα δημιουργηθούν μέσα στην κρίση σύντομα…

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

 

Πάρα πολύ «θετικό μήνυμα» είναι για την εσωτερική αγορά είναι οι διατάξεις για την διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας σε ότι αφορά τα ελάχιστα ίδια κεφάλαια που απαιτούνται για τις επιχειρήσεις.

Οι καρποί αυτής της πολιτικής αναμένεται να αποδώσουν γρήγορα και ο αριθμός των ΕΠΕ προβλέπεται να αυξηθεί κατακόρυφα, με βασικούς μετόχους που θα είναι αποφασισμένοι να δραστηριοποιηθούν γρήγορα και αποτελεσματικά.

Ωστόσο, η Πολιτεία θα πρέπει να επιδείξει ιδιαίτερη μέριμνα στην υποστήριξη των χιλιάδων νέων επιχειρήσεων που θα δημιουργηθούν παρέχοντας τα «κατάλληλα εργαλεία» στους μετόχους ΕΠΕ και Ιδιωτικών Κεφαλαιουχικών Εταιρειών να μπορέσουν να χρησιμοποιούν σύγχρονες μεθόδους management, κατάρτισης business plans κλπ.

 Συγκεκριμένα, με τις νέες διατάξεις:

• Καταργείται το ελάχιστο απαιτούμενο κεφάλαιο για τις Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης, το ύψος του οποίου θα καθορίζεται από τους εταίρους, χωρίς περιορισμό.

• Επίσης, χωρίς περιορισμούς θα καθορίζεται από τους εταίρους το κεφάλαιο της Ιδιωτικής Κεφαλαιουχικής Εταιρείας το οποίο μπορεί να είναι και μηδενικό.

Σημαντικά πλεονεκτήματα

Οι συνέπειες από αυτές τις ρυθμίσεις θα είναι πολύ θετικές για την Επιχειρηματικότητα, καθώς:

1. Διευκολύνεται η σύσταση, ίδρυση και λειτουργία μεγάλου αριθμού νέων εταιρειών από λίγους μετόχους που διαθέτουν περιορισμένα ίδια κεφάλαια.

2. Παρέχεται η δυνατότητα σε νέους επιχειρηματίες να προχωρήσουν στη λειτουργία νέων επιχειρήσεων που θα έχουν πολύ μικρότερες κεφαλαιακές δεσμεύσεις.

3. Διευκολύνεται η σύσταση καινοτόμων επιχειρήσεων που βρίσκονται σε «πειραματικό στάδιο», καθώς οι μέτοχοί τους δεν θα χρειάζεται να ρισκάρουν τοποθετήσεις μεγάλων όγκων κεφαλαίων.

4. Λόγω της έντονα χαμηλής ρευστότητας και της τεράστιας έλλειψης δανειακών κεφαλαίων είναι ευκολότερη η συγκέντρωση περιορισμένων ιδίων πόρων.

5. Μεγάλος αριθμός ανέργων – που διαθέτουν τις κατάλληλες εμπειρίες και υψηλούς βαθμούς εξειδίκευσης – ευκολότερα από ποτέ δύνανται να προχωρήσουν στη δημιουργία μικρών επιχειρήσεων που θα είναι απαλλαγμένες από την υπέρμετρη γραφειοκρατία, παρέχοντας γρήγορα τις υπηρεσίες τους.

6. Πάρα πολλές «οικογενειοκρατούμενες επιχειρήσεις» αναμένεται να «διασπασθούν» σε μικρότερες, περισσότερο ευέλικτες, καθώς οι μέτοχοι θα επιλέξουν τα νέα επιχειρηματικά σχήματα χωρίς τις «αγκυλώσεις» που δημιουργούσαν οι «οικογενειακοί δεσμοί».

Οι τράπεζες θα βρεθούν μπροστά σε ένα πολύ μεγάλο αριθμό μικρών επιχειρήσεων που θα διαθέτουν μεν περιορισμένη κεφαλαιουχική βάση, αλλά θα έχουν ως μετόχους φυσικά πρόσωπα έτοιμα να αναλάβουν γρήγορα επιχειρηματική δράση.

Εθνική ανάγκη η εξυγίανση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης

 

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να διευρύνει τις πηγές εσόδων της και να σταματήσει η «οικονομική εξάρτησή» της από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, για να μετατραπεί σε ένα βιώσιμο θεσμικό φορέα αποκεντρωμένης εξουσίας και, κυρίως, οικονομικής ανάπτυξης.

Κατ΄αρχήν είναι θετικό το γεγονός ότι – σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών – η Τοπική Αυτοδιοίκηση εμφάνισε ένα πλεόνασμα 502 εκατ. ευρώ κατά το 2012 έναντι 730 εκατ. το 2011!

Επιπλέον, οι δαπάνες για τόκους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης περιορίσθηκαν στα 95 εκατ. ευρώ κατά το 2012 (από 101 εκατ. το 2011) ενώ ως ποσοστό αντιστοιχούσαν στο ασήμαντο ποσοστό του 1,25% των συνολικών εσόδων της και στο 2,73% των εσόδων της μείον τις εισροές από τον κρατικό προϋπολογισμό. Δηλαδή, οι δαπάνες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κινούνται σε ασήμαντα επίπεδα δανεισμού, δημιουργώντας δυνατότητες σημαντικής αύξησής του μελλοντικά. Είναι αρκετά χαρακτηριστικό ότι, κατά το 2012 οι δαπάνες για τόκους του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε 23,6% των συνολικών εσόδων. Αυτές οι τεράστιες διαφορές αποκαλύπτουν ότι η ΤΑ έχει πάρα πολλές δυνατότητες να προσφύγει σε ευρύ δανεισμό χωρίς να αυξήσει τις πιέσεις της είτε προς την πλευρά της Κεντρικής Διοίκησης είτε προς την πλευρά των δημοτών, αυξάνοντας τα δημοτικά τέλη και λοιπές οικονομικές επιβαρύνσεις.

Μόνιμη «εξάρτηση»

Εντούτοις, αυτά τα θετικά οικονομικά στοιχεία – και μάλιστα στη διάρκεια της μεγάλης οικονομικής κρίσης – είναι στην πραγματικότητα «πλασματικά» της πραγματικής οικονομικής κατάστασης της ΤΑ. Γιατί το 54% των εσόδων της ΤΑ προήλθε από ενισχύσεις του κρατικού προϋπολογισμού.Το στοιχείο αυτό είναι «απογοητευτικό» καθώς διατηρείται «εξάρτηση» από την κεντρική εξουσία. Αυτή η εξάρτηση μεταφράζεται σε:

• Συνεχείς πιέσεις και πολιτικαντισμό για να εξασφαλισθεί η ροή πόρων από την εκάστοτε κυβέρνηση προς την ΤΑ.

• Ανορθολογισμό κατανομής δαπανών, καθώς είναι εξαιρετικά δύσκολος ο έλεγχος των σχετικών δαπανών από την Κεντρική Διοίκηση.

• Συνέχιση των δαπανών κυρίως για μισθοδοσίες των ΟΤΑ, που στηρίζονται σε φόρους που επιβάλλονται στο σύνολο των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων της χώρας, αφαιρώντας σημαντική αγοραστική δύναμη.

Είναι πασίγνωστο ότι, οι οικονομικές λειτουργίες της ΤΑ καλύπτουν τρέχουσες δαπάνες χωρίς να γίνονται επενδύσεις, οι οποίες στο παρελθόν πραγματοποιούταν από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ σήμερα έχουν συρρικνωθεί δραματικά, στο πλαίσιο της δημοσιονομικής εξυγίανσης.

Το «αλισβερίσι» μεταξύ Κεντρικής Διοίκησης και ΤΑ είναι συνεχές, καθώς οι Δήμοι έχουν μεγάλες ανάγκες, χωρίς ωστόσο να έχουν πολιτικές οικονομικής εξυγίανσης και έσοδα από άλλες δραστηριότητες, πέραν αυτών που εξασφαλίζονται από δημοτικά τέλη.

Για ένα «νέο μοντέλο»

Στην ουσία το σημερινό «οικονομικό μοντέλο» της ΤΑ είναι αντιπαραγωγικό, καθώς συμμετέχει στη διανομή των φόρων. Αυτό που πρέπει να αλλάξει είναι το σταδιακό πέρασμα σε ένα «άλλο μοντέλο», που θα στηρίζεται ολοένα και περισσότερο στη δημιουργία εσόδων από τη συμμετοχή της ΤΑ σε εργασίες υποστήριξης για προσέλκυση μεγάλων ιδιωτικών επενδύσεων, που θα δημιουργούν εισοδήματα και νέες θέσεις απασχόλησης. Αυτή είναι άλλωστε η ουσία και το βασικό συμπέρασμα της μελέτης που ετοίμασε το Μανιατάκειο Ίδρυμα.

Σημειωτέον ότι, πάρα πολλοί Δήμοι διαθέτουν εκτάσεις και κτίρια που είτε είναι αναξιοποίητη είτε έχουν ασήμαντες κεφαλαιακές αποδόσεις σε σχέση με την τρέχουσα αξία τους.

Επομένως είναι αναγκαίο, το δυνατόν συντομότερα, η Τοπική Αυτοδιοίκηση να προχωρήσει στη χάραξη και υλοποίηση εκείνων των πολιτικών που θα συμβάλλουν στη δημιουργία νέων πηγών εσόδων, πέραν των «παραδοσιακών», δηλαδή δημοτικών τελών και λοιπών επιβαρύνσεων.

Τοπική Αυτοδιοίκηση και Επιχειρηματικότητα: Στρατηγικές και Πολιτικές για ταχεία

Περιφερειακή Ανάπτυξη, Ισχυρές Επιχειρήσεις και Αποτελεσματικό Ανθρώπινο Δυναμικό

 

Συνοπτική παρουσίαση: Δρ Κίμων Στεριώτης*

Αθήνα 30 Ιανουαρίου 2013

Η μελέτη του Μανιατάκειου Ιδρύματος με θέμα "Τοπική Αυτοδιοίκηση και Επιχειρηματικότητα: Στρατηγικές και Πολιτικές για ταχεία Περιφερειακή Ανάπτυξη. Ισχυρές Επιχειρήσεις και αποτελεσματικό Ανθρώπινο Δυναμικό" προέκυψε ως απάντηση σε ένα κρίσιμο ερώτημα:     

- Σε μια περίοδο παρατεταμένης και βαθειάς οικονομικής κρίσης της Ελληνικής Οικονομίας ποιοι θεσμοί ή μηχανισμοί μπορούν να συμβάλλουν πιο αποφασιστικά στην υποστήριξη των προσπαθειών της Κυβέρνησης για δημοσιονομική σταθεροποίηση, προώθηση των οικονομικών μεταρρυθμίσεων και προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων;

Η σχετική έρευνα – με βάση τις εμπειρίες των περισσότερο αναπτυγμένων χωρών (ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλίας) και κυρίως των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - συνέκλινε στα εξής κοινά χαρακτηριστικά:

• Η Τοπική Αυτοδιοίκηση και κυρίως οι Περιφέρειες αποτελούν τους πιο σημαντικούς θεσμικούς φορείς – μετά την κυβέρνηση - που μπορούν να προωθήσουν τη Βιώσιμη Ανάπτυξη.
• Ο Περιφερειακός Προγραμματισμός αποτελεί το «πιο σημαντικό εργαλείο» εκσυγχρονισμού και ενίσχυσης του παραγωγικού δυναμικού και καταπολέμησης της μακροχρόνιας ανεργίας.
• Στην «καρδιά» του σύγχρονου Περιφερειακού Προγραμματισμού» βρίσκεται πλέον – περισσότερο από ποτέ – η Επιχειρηματικότητα, που αποτελεί προϋπόθεση για μεγαλύτερη «κοινωνική συνοχή και σύγκλιση».

Βασικό Συμπέρασμα της Μελέτης είναι ότι:

Κύρια προϋπόθεση για την Ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας είναι να προωθηθούν Πολιτικές Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ενίσχυσης της εθνικής ανταγωνιστικότητας μέσω της συνεργασίας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με τον επιχειρηματικό κόσμο και τους ιδιώτες επενδυτές.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί και πρέπει να πρωταγωνιστήσει σε μια προσπάθεια για Βιώσιμη Περιφερειακή Ανάπτυξη με άμεσα οφέλη για τις Τοπικές Κοινωνίες εφόσον:

• στηρίζει αποφασιστικά την «εξωστρεφή» Επιχειρηματικότητα και τις Καινοτομίες,
• διέπεται από μια «επιχειρηματική και επενδυτική κουλτούρα», την οποία συστηματικά καλλιεργεί στις Τοπικές Κοινωνίες,
• χρησιμοποιεί εργαλεία και μεθόδους που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις για την επίλυση καθημερινών οικονομικών προβλημάτων της και την υλοποίηση Προγραμμάτων Επενδύσεων,
• δημιουργεί τις κατάλληλες «θερμοκοιτίδες» για υποστήριξη, προσέλκυση και ανάπτυξη επιχειρήσεων και ιδιωτικών επενδύσεων.

Χωρίς αμφιβολία: Η πλήρης διασύνδεση και κοινή πορεία Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Επιχειρηματικότητας δημιουργεί πολλαπλασιαστικά οφέλη στις προσπάθειες της Κεντρικής  Διοίκησης της χώρας για:

• επέκταση των μεταρρυθμίσεων από το κεντρικό σε περιφερειακό επίπεδο,
• ταχύτερη ανάκαμψη της Εθνικής Οικονομίας με την κινητοποίηση των παραγωγικών δυνάμεων των περιφερειών,
• αξιοποίηση των «συγκριτικών πλεονεκτημάτων» των Περιφερειών μέσω της προσέλκυσης ιδιωτικών επενδύσεων,
• υιοθέτηση «παραγωγικών μοντέλων» που θα είναι βιώσιμα σε συνθήκες παγκοσμιοποιημένης αγοράς.

Ως «Εργαλεία» για τη Βιώσιμη Περιφερειακή Ανάπτυξη  Στρατηγική πρέπει να χρησιμοποιηθούν 11 «πυλώνες» που χρησιμοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και περιλαμβάνονται στο νέο Δείκτη Περιφερειακής Ανταγωνιστικότητας (RCI), o οποίος αποτελεί μετεξέλιξη του διεθνούς κύρους Παγκόσμιου Δείκτη Ανταγωνιστικότητας (GCI).  Συνοπτικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση έχει την «ιστορική πρόκληση» να πετύχει τις καλλίτερες επιδόσεις στις εξής τρεις ομάδες «πυλώνων»  - κινητήριες δυνάμεις – του κοινοτικού Δείκτη RCI:

1. Οι Βασικοί Πυλώνες, ομάδα που περιλαμβάνει την:

(1) Ποιότητα των Θεσμών,

(2) Μακροοικονομική Σταθερότητα,

(3) Υποδομές,

(4) Υγεία και

(5) Ποιότητα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

2. Οι Πυλώνες της Αποτελεσματικότητας, ομάδα που περιλαμβάνει:

(6) την Ανώτερη Παιδεία,

(7) την Αποτελεσματικότητα της Αγοράς Εργασίας και

(8) το Μέγεθος Αγοράς.

3. Οι Πυλώνες της Καινοτομίας είναι η ομάδα κινητήριων δυνάμεων που εξασφαλίζει πολύ υψηλούς αναπτυξιακούς ρυθμούς και περιλαμβάνει:

(9) την Τεχνολογική Ετοιμότητα,

(10) τις πολύ Προηγμένες και Πολυσύνθετες Επιχειρηματικές Δραστηριότητες (Business Sophistication) και

(11) τις Καινοτομίες.

 

 

Οι διεθνείς εμπειρίες δείχνουν ότι, Βιώσιμη Περιφερειακή Ανάπτυξη μπορεί να υλοποιηθεί κάτω από τις εξής 12 κύριες προϋποθέσεις:

1. Σχεδιάζεται και υλοποιείται από τις Περιφέρειες μια Μακροχρόνια Στρατηγική Περιφερειακής Ανάπτυξης, για τον εκσυγχρονισμό και ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού δυναμικού, αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και καταπολέμηση της διαρθρωτικής ανεργίας. Οι Μακροχρόνιες Στρατηγικές Ανάπτυξης των Περιφερειών, Πολιτειών κλπ διαρκούν μέχρι το 2020, το 2030 έως και το 2050… Με βάση τις σχετικές Στρατηγικές τίθενται συγκεκριμένοι Στρατηγικοί Στόχοι και πολιτικές προς υλοποίηση.

 

2. Αυτοδιοίκηση και Τοπικές Κοινωνίες εμπνέονται από το ίδιο «Κοινό Όραμα»: Οι Περιφέρειες να γίνουν διεθνώς ανταγωνιστικές και να πετύχουν μεγάλη «κοινωνική συνοχή» μέσα από τη συνεχή υποστήριξη της Επιχειρηματικότητας, βελτίωση της παραγωγικότητας του Ανθρώπινου Δυναμικού και τη δημιουργία «πόλων» προσέλκυσης ισχυρών επιχειρήσεων και επενδυτών με μακροχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα.

 

3. Αναλαμβάνεται «Διαχρονική Δέσμευση» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ότι θα εργάζεται για τη συνεχή βελτίωση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο λειτουργούν οι ήδη υφιστάμενες επιχειρήσεις και ότι θα γίνεται ολοένα και πιο ελκυστικό για νέες καινοτόμες και ισχυρές επιχειρήσεις και υποψήφιους ιδιώτες.

 

4. Υιοθέτηση ενός «Μακροχρόνιου Προγράμματος Περιφερειακής Ανάπτυξης» με συγκεκριμένες πολιτικές και μετρήσιμους στόχους προς υλοποίηση αποτελεί τον «Οδικό Χάρτη» για την κινητοποίηση όλων των ενδιαφερομένων μερών και παραγωγικών δυνάμεων της κάθε Περιφέρειας.

 

5. Οι Περιφέρειες και οι Δήμοι δημιουργούν τις κατάλληλες Οργανωτικές και Λειτουργικές Δομές για την υλοποίηση των Προγραμμάτων Περιφερειακής Ανάπτυξης. Οι δομές αυτές υποβοηθούνται και υποστηρίζονται από αναγνωρισμένες συμβουλευτικές εταιρείες, τράπεζες, Επιμελητήρια, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, ΤΕΙ κλπ.

 

6. Η πλήρης Δημοσιότητα σε ότι αφορά τις επιτυγχανόμενες επιδόσεις σε σχέση με τα Ετήσια Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης είναι υποχρεωτική. Οι τελικές επιδόσεις σε σχέση με τους Στόχους θα αποτελούν τη βάση αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των περιφερειακών και δημοτικών αρχών από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Γι΄αυτό απαιτούνται:

• Ρεαλιστικοί Προϋπολογισμοί που θα είναι δημόσια γνωστοί και ελεγκτέοι από αρμόδιους φορείς.
• Βέλτιστες Πρακτικές και Βάσεις Αναφοράς με βάση άλλες Περιφέρειες, κυρίως σε σύγκριση με εκείνες τις Περιφέρειες της Ευρώπης που πετυχαίνουν τις καλλίτερες επιδόσεις (Best Practices και Benchmarking).
• Μετρήσιμοι δείκτες των επιτυγχανομένων επιδόσεων ανά αναπτυξιακή πολιτική και δράση.

 

7. Πολιτικές και δράσεις προώθησης της Επιχειρηματικότητας στον Αγροτικό Τομέα μέσω της υποστήριξης σχημάτων που θα εξασφαλίζουν:

μεγάλη παραγωγή με χαμηλό μέσο κόστος – συγκεντροποιημένη τυποποίηση με υψηλές προδιαγραφές – εμπορία μεγάλων όγκων «επώνυμων προϊόντων» - εξωστρέφεια – υψηλή διεθνή ανταγωνιστικότητα – ανάληψη επιχειρηματικών κινδύνων – ευρεία μετοχική βάση – management διεθνών προδιαγραφών.

     Για την επίτευξη αυτού του Εθνικού Στόχου είναι αναγκαίο να αξιοποιηθούν οι άριστες εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας, αλλάζοντας πλήρως τις ξεπερασμένες δομές, πολιτικές και νοοτροπίες που προκάλεσαν τον «μαρασμό» της ελληνικής υπαίθρου και την απόλυτη «εξάρτηση» της χώρας από μεγάλες εισαγωγές ειδών διατροφής.

 

8. Ενθάρρυνση και υποστήριξη συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων για τη δημιουργία περιφερειακών clusters, τα οποία δύνανται να συμβάλλουν στην εξασφάλιση προηγμένης τεχνογνωσίας, προώθηση καινοτομιών και στην αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση διαθεσίμων πόρων με αμοιβαία οφέλη για τις εμπλεκόμενες επιχειρήσεις.

 

9. Πολιτικές συνεχούς ενθάρρυνσης και  ενεργού υποστήριξης της Νεανικής Επιχειρηματικότητας.

 

10. Προώθηση της διαδημοτικής ή της διαπεριφερειακής συνεργασίας για την υλοποίηση κοινών έργων και δράσεων που συμβάλλουν στην πραγματοποίηση μεγάλων έργων υποδομών, κοινών επενδυτικών σχεδίων σε συνεργασία με ιδιωτικούς φορείς, συμμετοχή σε joint ventures με τους ιδιώτες να ελέγχουν το  management και την πλειοψηφία των μετοχών κλπ.

 

11. Πρωταρχική σημασία των Περιφερειών και των Δήμων είναι οι Επενδύσεις για το Ανθρώπινο Δυναμικό, μια μακροχρόνια πολιτική που θα κινείται σε δύο παράλληλους άξονες:

• Βελτιστοποίηση της ποιότητας των υπηρεσιών ολόκληρου του Εκπαιδευτικού Συστήματος της Περιφέρειας. Για να αποκτήσουν οι νέοι όλες εκείνες τις γνώσεις, κλπ που θα τους επιτρέψουν να ενταχθούν ταχύτερα μέσα στην Παραγωγική Οικονομία και ιδίως σε καινοτόμες επιχειρήσεις.
• Συνεχείς επενδύσεις για τη δια βίου βελτίωση της εξειδίκευσης και της ικανότητας αφομοίωσης των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών κλπ, τόσο από τους ήδη εργαζόμενους όσο και από τους άνεργους. Γιατί ένα αποτελεσματικό Ανθρώπινο Δυναμικό – που θα παρέχει υψηλής ποιότητας εργασία, μεγάλη προσαρμοστικότητα και εύκολη αφομοίωση των τελευταίων τεχνολογικών εξελίξεων - αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την προσέλκυση σύγχρονων, δυναμικών, εξωστρεφών  και καινοτόμων επιχειρήσεων.

 

12. Τέλος, άρρηκτα συνδεδεμένη με τις Επενδύσεις για το Ανθρώπινο Δυναμικό είναι η απόλυτη ανάγκη για προώθηση μεταρρυθμίσεων στην Παιδεία, όπως:

• Στενή σύνδεση Παιδείας και Επιχειρηματικότητας, ώστε οι νέοι μας να αναπτύξουν τις κατάλληλες γνώσεις και την αναγκαία κουλτούρα για να είναι μελλοντικά ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο.

Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί σε επιμέρους θέματα, όπως: επιβράβευση της Δημιουργικότητας - καλλιέργεια πνεύματος άμιλλας και Ομαδικότητας – σεβασμός προς την Υγιή και Καινοτόμο Επιχειρηματικότητα – καλλιέργεια του Επιχειρείν – διδασκαλία της Επιχειρηματικής Ηθικής και της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης κλπ.

• Αξιολόγηση και κατάλληλη προσαρμογή του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου σε σχέση με τις μελλοντικές ανάγκες της Εθνικής Οικονομίας για ισχυρές επιχειρήσεις.
• Προτεραιότητα στην Ανάπτυξη της Έρευνας και Τεχνολογικής Παιδείας, τομείς στους οποίους παρουσιάζει απόλυτη υστέρηση η χώρα μας σε σχέση με τους μέσους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
• Παροχή κινήτρων στις επιχειρήσεις να συνεργάζονται με Ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, όπως είναι, για παράδειγμα οι χορηγίες Επωνύμων Εδρών.
• Αξιολογήσεις προσωπικού και εκπαιδευτικών μονάδων. αξιοποιώντας τις εμπειρίες των ξένων Πανεπιστημίων που βρίσκονται στις κουφές της παγκόσμιας κατάταξης.

 

Έτσι, μέσα από μια «εξωστρεφή» Στρατηγική Ανάπτυξης και με κύρια «εργαλεία» τους Πυλώνες του Περιφερειακού Δείκτη Ανταγωνιστικότητας (RCI) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και του διεθνώς καταξιωμένου Παγκόσμιού Δείκτη Ανταγωνιστικότητας (GCI) η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να συμβάλλει στην:

• Ταχεία ανάκαμψη της Εθνικής Οικονομίας,
• Βιώσιμη Περιφερειακή Ανάπτυξη,
• Δημιουργία ισχυρών επιχειρήσεων και
• Αποτελεσματική καταπολέμηση της Ανεργίας

* Η μελέτη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των αναπτυξιακών δραστηριοτήτων του Μανιατάκειου Ιδρύματος για ττις δραστηριοτήτες του οποίου βλ. : www.maniatakeion.gr

************

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ Τ.Ε.Ι. ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Του Δημήτρη Μανιατάκη

Προέδρου του Μανιατάκειου Ιδρύματος*

Η παρούσα δημοσιονομική κρίση συνδέεται άμεσα με τη λειτουργία ενός «μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης» το οποίο στην παγκοσμιοποιημένη οικονομία είναι στρεβλό και τελείως ξεπερασμένο. Εάν δεν αλλάξουμε «μοντέλο» μέσα στη δεκαετία 2010-2020, τότε η κρίση θα οξύνεται με κύρια χαρακτηριστικά τη συνεχή αύξηση της ανεργίας και των κοινωνικών προβλημάτων.

Στο πολύπλοκο και συνεχώς μεταβαλλόμενο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον υπάρχει άμεση ανάγκη το σύγχρονο πανεπιστήμιο να διαδραματίσει κυρίαρχο ρόλο, διδάσκοντας ηθικές αρχές, αξίες και πρότυπα, να προτείνει λύσεις στα μεγάλα προβλήματα, να διαμορφώσει υγιή συνείδηση σε ολοκληρωμένους πολίτες, επιστήμονες με κοινωνική ευαισθησία και υψηλό αίσθημα ευθύνης, για το καλό της κοινωνίας. Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της περιφέρειας σήμερα είναι πιο επιτακτική η ανάγκη από ποτέ να αποτελέσουν μοχλό ανάπτυξης της περιφέρειας. Για να γίνει αυτό χρειάζεται να συνδεθεί το πρόγραμμα σπουδών με τις μελλοντικές ανάγκες των τοπικών οικονομιών για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και προϊόντα μεγάλης προστιθέμενης αξίας, που θα βασίζονται σε ρεαλιστικά μακροχρόνια περιφερειακά προγράμματα οικονομικής ανάπτυξης.

Η βιωσιμότητα της περιφερειακής οικονομίας και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται μακριά από τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της Ελλάδας δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την ενεργό ανάμειξη των πανεπιστημίων και των Τ.Ε.Ι. Για να καταπολεμηθεί η μακροχρόνια ανεργία και να υποστηριχθεί η βιώσιμη ανάπτυξη στις περιφέρειες της χώρας τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα πρέπει να μετατραπούν σε «δεξαμενές» προηγμένων γνώσεων, ερευνών κλπ και σε «ισχυρούς πόλους» δημιουργίας ικανών στελεχών και εργαζομένων προκειμένου να ικανοποιηθούν οι ανάγκες των επιχειρήσεων για την ταχεία μετάβασή τους στην «οικονομία της γνώσης», που ενισχύει κατακόρυφα τη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

Μια από τις παθογένειες της Ελληνικής οικονομίας είναι ότι, σε μεγάλο βαθμό το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας δε συνδέεται με τον κόσμο της πραγματικής οικονομίας και κατ’ επέκτασιν της επιχειρηματικότητας.

Το εκπαιδευτικό δυναμικό, σε γενικές γραμμές, θα πρέπει να γνωρίζει ότι ο σημαντικότερος λόγος ύπαρξής του είναι να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας, καταρτίζοντας και εξειδικεύοντας κατάλληλα νέους ανθρώπους, ώστε να είναι ικανοί να στελεχώνουν με υψηλή αποτελεσματικότητα το δημόσιο και τον επιχειρηματικό τομέα.

Το πανεπιστημιακό σύστημα θα πρέπει να προωθεί έρευνες που έχουν εφαρμογές στις επιχειρήσεις και οφέλη για το κοινωνικό σύνολο. Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, οι δαπάνες στην Ελλάδα για έρευνα και ανάπτυξη αντιστοιχούν μόλις στο 0,60% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το σχετικό ποσοστό είναι τριπλάσιο και ανέρχεται στο 1,85%. Σύμφωνα με το διεθνή δείκτη GCI για το 2012-2013 στην παγκόσμια κατάταξη για τον τομέα της ανώτερης εκπαίδευσης και κατάρτισης, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 43^η θέση, ενώ τις τρεις πρώτες θέσεις καταλαμβάνουν η Φινλανδία, η Σιγκαπούρη και η Ελβετία – δηλαδή τρεις χώρες με σχετικά μικρό πληθυσμό, αλλά με εξαιρετικές διεθνείς οικονομικές επιδόσεις.

Όλοι γνωρίζουμε ότι στις μέρες μας το συγκριτικό πλεονέκτημα των ταχύτερα αναπτυσσόμενων επιχειρήσεων είναι ότι διαθέτουν προϊόντα που βασίζονται σε έρευνες και τεχνολογίες, αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας με πανεπιστήμια, τεχνολογικά ινστιτούτα και ερευνητικά κέντρα. Η μετατροπή της γνώσης σε καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες έχουν μεγάλη ζήτηση και αποτελούν «βασικό εργαλείο» προώθησης της οικονομικής ανάπτυξης και των επενδύσεων, του εκσυγχρονισμού των επιχειρήσεων και της ανόδου της κοινωνικής ευημερίας.

Όταν μια χώρα συνδυάζει καινοτόμες επιχειρήσεις και αναβαθμισμένο εκπαιδευτικό σύστημα, τότε είναι σίγουρο ότι θα υπάρχει ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας, αύξηση των επενδύσεων, χαμηλό ποσοστό ανεργίας, δημιουργία νέων εισοδημάτων, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, παραγωγή πλούτου κλπ. Είναι γνωστό ότι πολλές επιχειρήσεις στο εξωτερικό δημιουργούν «συστάδες επιχειρήσεων» (clusters) στις οποίες συμμετέχουν πανεπιστήμια, τεχνολογικά ιδρύματα, ερευνητικά ινστιτούτα και κέντρα που παρέχουν εξειδικευμένη πληροφόρηση αλλά και ερευνητικές εργασίες κοινής χρήσης για τις επιχειρήσεις μέλη του (cluster) με αμοιβαία οφέλη για όλα τα συνεργαζόμενα μέρη.

Όμως σε χώρες όπως η Ελλάδα, που δεν έχει ένα εκπαιδευτικό σύστημα κατάλληλα προσαρμοσμένο να καλύπτει τις ανάγκες της πραγματικής οικονομίας μέσω της γνώσης και της καινοτομίας, παρατηρούμε τις εξής δυσμενείς συνέπειες:

· οι πτυχιούχοι δεν έχουν τα κατάλληλα εφόδια για παροχή εξειδικευμένων εργασιών,

· παρακμάζει το «επιχειρείν», αφού παραμένει προσηλωμένο σε αναχρονιστικά παραγωγικά μοντέλα,

· οι δαπάνες για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος είναι πολύ μεγάλες, χωρίς όμως ανταποδοτικότητα.

Όλοι γνωρίζουμε ότι το μοντέλο που ίσχυε μέχρι τώρα υπήρξε αναποτελεσματικό και πεπερασμένο και είναι βέβαιο ότι όσο μένουμε καθηλωμένοι σε ξεπερασμένες ιδέες τόσο ταχύτερα θα οδηγούμαστε σε μαρασμό και δραματικά αδιέξοδα. Το σύγχρονο πανεπιστήμιο, θα μπορέσει -ξεπερνώντας τις οργανωτικές του αδυναμίες και τη συντεχνιακή του νοοτροπία- να ανταποκριθεί στις σύγχρονες προκλήσεις. Οφείλει να προωθήσει την ανάπτυξη και την παραγωγή νέας γνώσης μέσα από την έρευνα και έτσι θα αποτελέσει δημιουργικό όχημα ανάπτυξης της περιφέρειας. Συνεπώς θα μπορέσει να αναλάβει ρόλο «σύγχρονου Προμηθέα» και να γίνει κινητήρια δύναμη για τον εκσυγχρονισμό, τον ανταγωνισμό και τη διεθνοποίηση της ελληνικής οικονομίας.

 

*Αναδημοσίευση από την «Ελευθερία» Καλαμάτας, φύλλο 19-20/1/2013

Πληροφορίες για το Μανιατάκειο Ίδρυμα  www.maniatakeion.gr

************

'"Οδικός Χάρτης" για δυναμικές επιχειρήσεις και προσέλκυση επενδύσεων εκσυγχρονισμού

Οι 11 Πυλώνες για την Οικονομική Ανάπτυξη και Ανταγωνιστικότητα των Περιφερειών

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 5.1.2013

Η αποτελεσματική καταπολέμηση της μακροχρόνιας ανεργίας και η δημιουργία νέων εισοδημάτων και βιώσιμων θέσεων απασχόλησης περνάει μέσα από την αναδιάρθρωση του επιχειρηματικού δυναμικού και την υιοθέτηση «νέων αναπτυξιακών μοντέλων».

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση καλείται να παίξει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη των Περιφερειών με την κατάλληλη χρησιμοποίηση «μοντέλων» που συμβάλλουν στη δημιουργία του πλέον «φιλικού κλίματος» για τις επιχειρήσεις και τους επενδυτές.

Τα «εργαλεία για οικονομική ανάπτυξη» - που δύνανται να αξιοποιήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση και κυρίως οι Περιφέρειες – περιγράφονται στο δείκτη Regional Competitiveness Index (RCI), που αποτελεί καρπό της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Joint Research Centre. Ο σχετικός δείκτης στοχεύει στη μέτρηση της ανταγωνιστικότητας των 271 Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να ασκηθούν ή υποστηριχθούν περιφερειακές πολιτικιές που θα ενισχύουν συνολικά τη θέση της Ε.Ε. στην παγκόσμια αγορά.

Ο νέος δείκτης RCI – που άρχισε να χρησιμοποιείται από τα τέλη του 2010 – με την ανταγωνιστικότητα της κάθε περιφέρειας με βάση τις επιδόσεις που πετυχαίνουν στους 11 πυλώνες, ανάμεσα στους οποίους σημαντική θέση κατέχουν οι καινοτομίες και τεχνολογικές ικανότητες, η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών υγείας, το επίπεδο ανάπτυξης των υποδομών μεταφορών και επικοινωνίας κλπ.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι ο δείκτης RCI βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στον ευρύτατα γνωστό και καταξιωμένο Global Competitiveness Index (GCI) που μετράει, κατατάσσει και αξιολογεί τη διεθνή ανταγωνιστικότητα 144 χωρών και καταρτίζεται από το World Economic Forum, με έδρα την Ελβετία.

Υπογραμμίζεται ότι σύμφωνα με τον GCI 2012-2013 η Ελλάδα κατατάσσεται στην 96^η θέση παγκοσμίως, ενώ μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση των «27»κατατάσσεται, δυστυχώς…, στην 25^η θέση.

Οι δυνάμεις της Ανάπτυξης

Οι «πυλώνες» της περιφερειακής ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έντεκα (11) που ταξινομούνται σε τρεις (3) ομάδες και περιλαμβάνονται στο νέο δείκτη . Οι τρεις Ομάδες του  Regional Competitiveness Index (RCI)είναιQ

1. Οι Βασικοί Πυλώνες αποτελούν τις κύριες κινητήριες δυνάμεις όλων των Οικονομιών, είναι οι πιο σημαντικοί για τις λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες και περιλαμβάνουν:

(1) την Ποιότητα των Θεσμών,

(2) Μακροοικονομική Σταθερότητα,

(3) τις Υποδομές,

(4) την Υγεία και

(5) την Ποιότητα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

2. Οι Πυλώνες Αποτελεσματικότητας περιλαμβάνουν:

(6) την Ανώτερη Παιδεία,

(7) Αποτελεσματικότητα της Αγοράς Εργασίας και

(8) το Μέγεθος Αγοράς.

3. Οι Πυλώνες της Καινοτομίας είναι πολύ σημαντικές για τις μεσαίου επιπέδου και, πρωτίστως, για τις πολύ προηγμένες περιφέρειες και περιλαμβάνουν:

(9) την Τεχνολογική Ετοιμότητα.,

(10) τις πολύ Προηγμένες και Πολυσύνθετες Επιχειρηματικές Δραστηριότητες (Business Sophistication) και

(11) τις Καινοτομίες.

Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι, στις περισσότερο αναπτυγμένες χώρες (ΗΠΑ, Γερμανία, Καναδάς, Αυστραλία κλπ.) καταρτίζονται μακροχρόνια Περιφερειακά Αναπτυξιακά Προγράμματα που έχουν συγκεκριμένους Στρατηγικούς Αναπτυξιακούς Στόχους, επισημαίνοντας ότι:

• Οι Στρατηγικοί Αναπτυξιακοί Στόχοι είναι μετρήσιμοι και για την υλοποίησή τους υπάρχει μια διαρκής κινητοποίηση όλων των εμπλεκομένων φορέων: Περιφερειών, Δήμων, επιχειρηματιών, πολιτών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κλπ, προκειμένου να υπάρχουν ορατά αποτελέσματα από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders).
• Τα Περιφερειακά Αναπτυξιακά Προγράμματα επικεντρώνονται πλέον στην ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της κάθε Περιφέρειας, προκειμένου να δημιουργηθούν νέες βιώσιμες θέσεις εργασίας. Ο χρονικός ορίζοντας των Περιφερειακών Προγραμμάτων (τα Οράματα) είναι για πέντε ή δέκα χρόνια ενώ εκτείνονται μέχρι το έτος 2035 ή το …2050.
• Η πολύπλευρη ενίσχυση, ενθάρρυνση και προστασία της Επιχειρηματικότητας και των Επενδύσεων Εκσυγχρονισμού αποτελούν την «καρδιά» των Περιφερειακών Προγραμμάτων και αποτελούν «μονόδρομο» για να βελτιωθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα των Περιφερειών. Ανεξάρτητα από τις ποιοτικές, πολιτιστικές, κοινωνικές κλπ διαφορές σχεδόν το σύνολο των Περιφερειακών Προγραμμάτων επικεντρώνεται στην ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των υφισταμένων επιχειρήσεων, υποστήριξη της δημιουργίας νέων επιχειρήσεων και στην πολύπλευρη προστασία των υποψηφίων επενδυτών.

Σε ότι αφορά, τέλος, τους Πυλώνες:

1. Οι Πυλώνες αποτελούν τους κύριους ή βασικούς «μοχλούς», «εργαλεία» κλπ προκειμένου να κινητοποιηθούν το Ανθρώπινο Δυναμικό, οι επιχειρήσεις, οι μηχανισμοί της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ και όλοι οι διαθέσιμοι πόροι των Περιφερειών, ώστε να επιτυγχάνονται σταδιακά συγκεκριμένοι – μετρήσιμοι Αναπτυξιακοί Στόχοι.

2. Οι Πυλώνες έχουν ως Κεντρικό Στρατηγικό Στόχο να συμβάλλουν στη δημιουργία των βέλτιστων συνθηκών για την Ανάπτυξη της Επιχειρηματικότητας και την πραγματοποίηση Επενδύσεων Εκσυγχρονισμού σε περιφερειακό επίπεδο, ώστε να δημιουργηθούν ισχυρές και διεθνώς ανταγωνιστικές επιχειρήσεις που θα εξασφαλίζουν εισοδήματα, βιώσιμες θέσεις εργασίας κλπ και θα αποτελούν τις κύριες δυνάμεις για την προώθηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Ευημερίας στις περιφέρειες.     

Στη συνέχεια παρουσιάζονται συνοπτικά οι 11 Πυλώνες, που μπορούν να αποτελέσουν χρήσιμα «εργαλεία ανάπτυξης» από τις Περιφέρειες και τους Δήμους, προκειμένου να επιτευχθούν οι εξής επιμέρους Στόχοι και Δράσεις:

• μελέτες εκσυγχρονισμού του περιφερειακού επιχειρηματικού δυναμικού,
• προγράμματα κατάρτισης και εξειδίκευσης του Ανθρώπινου Δυναμικού της περιφέρειας, εκσυγχρονισμός του συνόλου του εκπαιδευτικού συστήματος για να προχωρήσουν αλλαγές που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στη βελτίωση της αποδοτικότητας και παραγωγικότητας των εργαζομένων,
• δημιουργία του κατάλληλου «κλίματος», θεσμικού περιβάλλοντος, υποδομών κλπ. για την προσέλκυση νέων επενδύσεων,
• χάραξη Στρατηγικών Προτεραιοτήτων για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και, τέλος,
• κατάρτιση και υλοποίηση ολοκληρωμένων Μακροχρόνιων Περιφερειακών Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, με βάση τα οποία θα υλοποιούνται σταδιακά αλλαγές σε όλα τα κοινωνικά και οικονομικά επίπεδα προκειμένου να επιτυγχάνονται μεσοπρόθεσμα συγκεκριμένοι και μετρήσιμοι Αναπτυξιακοί Στόχοι.

Οι Βασικοί Πυλώνες

Οι Βασικοί Πυλώνες, που είναι και οι κινητήριες δυνάμεις, επηρεάζουν πολύπλευρα την Οικονομική Ανάπτυξη. Συγκεκριμένα:

(1) Ποιότητα των Θεσμών: Είναι κοινώς αποδεκτό ότι σε χώρες και περιφέρειες στις οποίες λειτουργούν αποτελεσματικά οι Θεσμοί δημιουργείται το κατάλληλο περιβάλλον για ανάπτυξη, καθώς:

• Λειτουργεί πλήρως ο υγιής ανταγωνισμός σε όφελος των καταναλωτών..
• Οι επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται μέσα σε ένα ξεκάθαρο και σταθερό θεσμικό πλαίσιο, επιτρέποντας σε αυτές να αναπτύσσονται δυναμικά.
• Οι επιχειρηματίες και τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη διακρίνονται για την ηθική ακεραιότητά τους,
• Μειώνονται τα κόστη των συναλλαγών,
• Λειτουργεί καλλίτερα η αγορά εργασίας,
• Αναπτύσσονται καινοτομίες κλπ

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον προσελκύονται ευκολότερα ξένες επιχειρήσεις και επενδυτές που δεν διατρέχουν κινδύνους παρεμπόδισης από συστήματα διαφθοράς που συνθλίβουν την υγιή επιχειρηματική δραστηριότητα.

(2) Μακροοικονομική σταθερότητα: Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό παράγοντα για την ανάπτυξη μιας χώρας ή περιφέρειας, καθώς αυτή αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για την ομαλή δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων και των επενδυτών με τους μικρότερους δυνατούς κινδύνους. Ειδικότερα, η Μακροοικονομική σταθερότητα εξασφαλίζει:

• Ανάπτυξη της πίστης και των χρηματοοικονομικών συναλλαγών.
• Διαμόρφωση των επιτοκίων σε χαμηλά επίπεδα.
• Προσέλκυση βεπενδυτών με επενδυτικό μακροχρόνιο ορίζοντα.
• Σταθερές αποδόσεις για κρατικές ομολογίες και περιορισμένες διακυμάνσεις για τις χρηματιστηριακές τιμές των μετοχών.
• Μεγάλη ρευστότητα στις αγορές κλπ.

(3) Υποδομές: Η ποιότητα των υποδομών μιας περιφέρειας αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό παρά για ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και υλοποίηση μεγάλων επενδύσεων, καθώς όταν υπάρχουν πολύ καλές υποδομές:

• Διευκολύνονται σημαντικά η κυκλοφορία εμπορευμάτων, η κίνηση εργαζομένων από και προς τους χώρους εργασίας.
• Καθίσταται ευκολότερη η πρόσβαση σε άλλες περιφερειακές αγορές επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να διακινούν μεγάλους όγκους εμπορευμάτων με χαμηλό κόστος μεταφοράς κλπ.
• Γίνεται πιο ελκυστική μια περιφέρεια όταν έχει ανεπτυγμένο δίκτυο και υψηλής ποιότητας δίκτυο υποδομών κλπ

(4) Υγεία: Αποτελεί ένα παράγοντα που συνδέει την κατάσταση της υγείας του ανθρώπινου δυναμικού μιας περιφέρειας με την παραγωγικότητα του εργατικού δυναμικού, καθώς όταν εμφανίζεται με ιδιαίτερα υψηλούς δείκτες υγείας:

• Τα κόστη από ασθένειες και απώλειες ημερών εργασίας κλπ είναι περιορισμένα για τους εργοδότες.

(5) Ποιότητα Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Παιδείας: Ολοένα και περισσότερες μελέτες διαπιστώνουν ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προς την οικονομική ανάπτυξη:

• Ο βαθμός εξειδίκευσης και αποτελεσματικότητας των μαθητών μιας περιφέρειας ή χώρας μακροχρόνια θα επηρεάσει την οικονομική ανάπτυξη, οι δύο αυτές βαθμίδες αποτελούν την κύρια βάση για τη δημιουργία του μελλοντικού εργατικού δυναμικού.
• Όσο ποιο αποτελεσματικό είναι το εκπαιδευτικό σύστημα μιας χώρας ή περιφέρειας τόσο μεγαλύτερες δυνατότητες θα έχουν οι μαθητές να αποκτήσουν ευκολότερα και σε βάθος τις γνώσεις που θα απαιτηθούν για να καλύψουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων για εξειδικευμένο εργατικού δυναμικό.
• Ένα προηγμένο σύστημα πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης επιτρέπει στους μαθητές να αφομοιώνουν και αξιοποιούν τις νέες γνώσεις, καινοτομίες κλπ  που θα διαχέονται.

Οι Πυλώνες της Αποδοτικότητας

Οι Πυλώνες Αποδοτικότητας έχουν αποκτήσει ιδιαίτερη σημασία για εκείνες τις Οικονομίες που επιδιώκουν την προώθηση της εξειδίκευσης και του μετασχηματισμού των Περιφερειακών Οικονομιών σε περισσότερο εξειδικευμένες και πιο ανταγωνιστικές στη διεθνή αγορά. Συγκεκριμένα:

(6) Ανώτερη Παιδεία και Δια Bίου Mάθηση: Οι οικονομίες που αναπτύσσονται με βάση τις προηγμένες Γνώσεις και τις Καινοτομίες χρειάζονται ανθρώπινο δυναμικό που είναι πολύ καλά μορφωμένο και να είναι σε θέση να προσαρμόζεται ταχύτατα στις μεταβαλλόμενες τεχνολογικές, οικονομικές κλπ εξελίξεις, ενώ τα εκπαιδευτικά συστήματα θα πρέπει να προσφέρουν τις απαιτούμενες γνώσεις, ώστε να αποκτούν τις απαιτούμενες ειδικότητες και ικανότητες.

Για τους λόγους που αναφέρθηκαν:

• Τα εκπαιδευτικά συστήματα θα πρέπει να έχουν μετρήσιμα αποτελέσματα όσον αφορά το βαθμό την ποιότητα εκπαίδευσης του πληθυσμού, τις εφαρμογές ερευνών για οικονομικές δραστηριότητες κλπ.
• Η συνεχής αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού εφ’ όρου ζωής είναι αναγκαία προκειμένου αυτό να ανταποκρίνεται με επιτυχία στις προκλήσεις της συνεχώς μεταβαλλόμενης τεχνολογίας.

(7) Αποδοτικότητα της αγοράς εργασίας: Αποδοτικές και ευέλικτες αγορές εργασίας συμβάλλουν στην αποτελεσματική κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού, αποτελώντας σημαντική μεταβλητή στην ενίσχυση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας.

• Τα ποσοστά των απασχολουμένων και των ανέργων παρέχουν πληροφόρηση σχετικά με το επίπεδο γενικής οικονομικής δραστηριότητας.
• Υψηλά ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας υποδηλώνουν την ύπαρξη διαρθρωτικών προβλημάτων.
• Οι διαφορές στα ποσοστά απασχόλησης μεταξύ φύλων αποτελούν ένδειξη της ικανότητας ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής καριέρας και οικογενειακής ζωής, ενώ η αύξηση της απασχόλησης των γυναικών συμβάλλει στη βελτίωση των επιδόσεων της απασχόλησης.
• Εντούτοις, υψηλά ποσοστά απασχόλησης δεν ανταποκρίνονται πάντοτε σε υψηλή παραγωγικότητα της εργασίας, που είναι ένας από τους κύριους συντελεστές για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μιας περιφέρειας.

(8) Μέγεθος αγοράς: Ο σχετικός πυλώνας οριοθετεί το επίπεδο οικονομικής ευημερίας μιας περιφέρειας σεε σχέση με το μέγεθος της αγοράς που είναι διαθέσιμο για δραστηριοποίηση σε επιχειρήσεις.

• Οι μεγαλύτερες σε μέγεθος αγορές έχουν το πλεονέκτημα ότι επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να αναπτύσσονται επωφελούμενες από τις οικονομίες κλίμακας.
• Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί μια ενιαία αγορά θεωρητικά επιτρέπει ίσες ευκαιρίες ανάπτυξης για όλες τις περιφέρειες, εντούτοις στην πράξη διαπιστώνονται διαφορές στα κόστη και στους χρόνους που χρειάζονται οι επιχειρήσεις για να διακινήσουν εμπορεύματα και να προσφέρουν υπηρεσίες. Επομένως τα μεγέθη αγοράς δεν είναι ίδια για όλες τις περιφέρειες.
• Οι αποστάσεις των διαφόρων περιφερειών από τα μεγαλύτερα οικονομικά κέντρα παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της κάθε περιφέρειας, ενώ επωφελούνται εκείνες οι περιφέρειες που έχουν ταχύτερη πρόσβαση προς τα μεγάλα οικονομικά κέντρα.

Οι Πυλώνες της Καινοτομίας

Οι Πυλώνες της Καινοτομίας, που είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τις περισσότερο προηγμένες περιφερειακές οικονομίες. Οι εμπειρίες έχουν δείξει ότι χώρες με πολύ ισχυρούς Πυλώνες Καινοτομίας έχουν μεγάλη οικονομική ευημερία, πολύ υψηλούς δείκτης απασχόλησης, κλάδους επιχειρήσεων με πολύ εντυπωσιακούς ρυθμούς ανάπτυξης κλπ.

Η σχετική ομάδα Πυλώνων περιλαμβάνει:

(9) Τεχνολογική ετοιμότητα: Μετράει το επίπεδο χρησιμοποίησης από τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις της κάθε περιφέρειας τις τεχνολογίες.

• Οι τεχνολογίες της Πληροφορικής και των Επικοινωνιών (ICT) έχουν αλλάξει τις οργανωτικές δομές των επιχειρήσεων, διευκολύνουν την υιοθέτηση νέων και περισσότερο αποτελεσματικών πρακτικών εργασίας, βελτιώνουν την παραγωγικότητα και επιταχύνουν τις εμπορικές λειτουργίες.
• Οι ικανότητες που έχουν οι εργαζόμενοι μέσα στις επιχειρήσεις να χρησιμοποιήσουν τις νέες τεχνολογίες είναι βασικός παράγοντας για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας.

(10) Πολύ προηγμένες και πολυσύνθετες επιχειρηματικές δραστηριότητες (Business Sophistication): Ο βαθμός χρησιμοποίησης από μια επιχείρηση πολυσύνθετων και εξειδικευμένων εργασιών αποτελεί βασικό στοιχείο για τη βελτίωση της περιφερειακής ανταγωνιστικότητας.

• Ιδιαίτερα υψηλοί είναι οι βαθμοί ανάπτυξης πολυσύνθετων εργασιών στους κλάδους των επικοινωνιών, της πληροφορικής, των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών.
• Η γεωγραφική εγγύτητα και οι στενές διασυνδέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και προμηθευτών επιτρέπουν την ταχύτερη διάχυση προηγμένων τεχνολογιών και εξειδικευμένων εργασιών, ενώ παράλληλα διευκολύνουν κατά πολύ την προσέλκυση σε μια περιφέρεια ξένων επενδύσεων που μπορούν να προσφέρουν προηγμένη τεχνογνωσία.
• Η δημιουργία περιφερειακών clusters μπορεί να συμβάλλει στην εξασφάλιση προηγμένης τεχνογνωσίας, προώθηση καινοτομιών και στην αποτελεσματικότερη χρησιμοποίηση διαθεσίμων πόρων.
• Τα περιφερειακά clusters έχουν μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης σε μια περιφέρεια εφόσον αυτά έχουν ως κεντρικό σκοπό την ανάπτυξη προηγμένων και πολυσύνθετων εργασιών. Αντίθετα, περιφερειακά clusters, που δραστηριοποιούνται σε «κορεσμένους» κλάδους έχουν πολύ περιορισμένες δυνατότητες επιτυχίας, καθώς θα αντιμετωπίζουν πολύ μεγάλο ανταγωνισμό, ενώ μπορεί να προκαλέσουν και απώλεια δημοσίων πόσων χωρίς να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι αναπτυξιακοί στόχοι.

(11) Καινοτομίες: Οι περισσότερο προηγμένες οικονομίες χαρακτηρίζονται και πρέπει να είναι μπροστά στην παραγωγή και στις διαδικασίες τεχνολογικής αιχμής προκειμένου να συνεχίσουν να έχουν το προβάδισμα στην ανταγωνιστικότητα. Ο Στόχος αυτός μπορεί να επιτευχθεί κάτω από τις εξής προϋποθέσεις:

• Δημιουργία και ανάπτυξη σχέσεων στενής συνεργασίας  μεταξύ επιχειρήσεων και επιστημονικών φορέων, παραγωγών και χρηστών των καινοτομιών και των επιχειρήσεων με το θεσμικό περιβάλλον.
• Οι περιφερειακές αρχές έχουν τη δυνατότητα να διευκολύνουν τη διάχυση των επιτευγμάτων της τεχνολογίας μέσα στην ίδια την περιφέρεια.
• Το θεσμικό περιβάλλον ευνοεί την προσέλκυση επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στις τεχνολογίες αιχμής: Η εμπειρία δείχνει ότι οι επιχειρήσεις συγκεντρώνονται κυρίως σε περιφέρειες που παρέχουν τις κατάλληλες συνθήκες, το απαιτούμενο προσωπικό, τα κατάλληλα μέσα (εργαστήρια, Πανεπιστημιακά Ιδρύματα) κλπ για την ανάπτυξη καινοτομιών.
• Οι περιφέρειες διαθέτουν υψηλό ποσοστό εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού και μεγάλες δυνατότητες διάχυσης των γνώσεων.

Βασικοί δείκτες που αποκαλύπτουν τις δυνατότητες μιας περιφέρειας να προωθήσει την οικονομική ανάπτυξή της μέσω καινοτομιών είναι:

• Δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη.
• Απασχολούμενοι στις Επιστήμες και στην Τεχνολογία.
• Εργαζόμενοι της Γνώσης (knowledge workers).
• Αριθμός κατάθεσης πατεντών ανά κατοίκους κλπ.

************

Για να συμβάλλουν στην Οικονομική Ανάπτυξη και στην προώθηση επενδύσεων

Εθνική ανάγκη η οικονομική εξυγίανση και βελτίωση των υπηρεσιών των Δήμων

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 1.1.2013

Η εκρηκτική δημοσιονομική κατάσταση της χώρας επιβάλλει την πλήρη αναπροσαρμογή της οικονομικής πολιτικής των Δήμων, ώστε αυτοί να μετατραπούν σε ισχυρά «εργαλεία οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής και κοινωνικής αλληλεγγύης». Γιατί μόνον Δήμοι οικονομικά αυτοδύναμοι και ορθολογικά οργανωμένοι μπορούν να συμβάλλουν στην επίλυση των σοβαρών κοινωνικών προβλημάτων και να συμβάλλουν με διάφορους τρόπους στην αποτελεσματική καταπολέμηση της μακροχρόνιας ανεργίας.

Η «οικονομική εξυγίανση» είναι εθνική ανάγκη να επεκταθεί το ταχύτερο δυνατό από τον Δημόσιο και τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα στο σύνολο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η οικονομική εξυγίανση των Δήμων θα τους επιτρέψει μακροπρόθεσμα να αποκτήσουν οι Δήμοι δανειοληπτική και πιστοληπτική ικανότητα, ώστε να αρχίσουν να χρησιμοποιούν διάφορα «χρηματοοικονομικά εργαλεία». Για παράδειγμα, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες στο εξωτερικό εδώ και δεκαετίες εκδίδουν ομολογίες για να χρηματοδοτήσουν διάφορα έργα με πλήρεις εγγυήσεις προς τους ομολογιούχους από αξιοποιούμενες δημοτικές εκτάσεις, δημοτικά κτίρια κλπ.

Σήμερα τα τεράστια ελλείμματα και η εκτεταμένη «οικονομική αδιαφάνεια» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την έχουν καταστήσει αναξιόπιστη μεταξύ των δημοτών και πολύ μεγάλο εμπόδιο στον οικονομικό εκσυγχρονισμό και στην Οικονομική Απογείωση της χώρας. …

Ανορθολογική οργάνωση

Ο «Καλλικράτης» - που ορθά συνέβαλε σε ευρείες συγχωνεύσεις Δήμων – σήμερα είναι οικονομικά θνησιγενής και πρέπει να μετατραπεί σε «μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και κοινωνικής αλληλεγγύης»… Δυστυχώς, συσσωρευμένα ελλείμματα Δήμων που απορροφήθηκαν μεταβιβάσθηκαν σε άλλους Δήμους, με αποτέλεσμα να υπάρχουν πολύ μεγάλα οικονομικά ανοίγματα.

Λόγω της μεγάλης μείωσης των κρατικών ενισχύσεων προς τους Δήμους, η τυχόν ανεξέλεγκτη επιβάρυνση των δημοτών με υπέρογκες αυξήσεις των δημοτικών τελών κλπ θα πρέπει να αποφευχθεί με οποιοδήποτε τρόπο, καθώς κάτι τέτοιο θα συνιστούσε μια επιπλέον μείωση της συνολικής ιδιωτικής ζήτησης και κατανάλωσης.

Η οικονομική εξυγίανση των Δήμων αποτελεί το αναγκαίο βήμα για να υποχρεωθούν, κατ΄αρχήν, να συμπιέσουν τα μεγάλα κόστη λειτουργίας τους σε σχέση με την ποιότητα των υπηρεσιών που διαθέτουν.

Λειτουργώντας με βάση τις αρχές του ιδιωτικού management – για μεγιστοποίηση του οφέλους που παρέχουν προς τους δημότες με βάση τα διατιθέμενα από αυτούς κεφάλαια – οι Δήμοι θα υποχρεωθούν να αναζητήσουν και άλλους τρόπους δημιουργίας οικονομικών πλεονασμάτων. Έτσι, οι Δήμοι θα υποχρεωθούν:

• να αξιοποιήσουν μεγάλα ακίνητα που διαθέτουν, αλλά τα οποία έχουν ελάχιστες ή και αρνητικές  αποδόσεις,
• να έχουν ενεργό συμμετοχή στις κοινές προσπάθειες για προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων (ώστε να υπάρξουν οφέλη τόσο για τους Δήμους όσο και για τους ιδιώτες)  κλπ.

Εκσυγχρονισμός του «Καλλικράτη»

Το θεσμικό και νομικό πλαίσιο λειτουργίας των Δήμων πρέπει να εκσυγχρονισθεί και να γίνει περισσότερο αυστηρό και διάφανο, επιβάλλοντας υποχρεώσεις που θα συμβάλλουν στη συμπίεση των δαπανών και στον οικονομικό εξορθολολογισμό τους.

Ο πολυδιαφημισμένος Νόμος 3852 για τη «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» πρέπει να αναπροσαρμοσθεί ριζικά εισάγοντας θεσμούς και αυστηρές υποχρεώσεις που θα καθιστούν τους Δήμους υπόχρεους ώστε να είναι:

·οικονομικά αυτοδύναμοι με βάση τα έσοδα και τις δαπάνες τους,

·ορθολογικά οργανωμένοι, με υψηλή και μετρήσιμη οικονομική αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα,

·αξιόπιστοι με υποχρεωτικούς κανόνες δημοσιοποίησης της οικονομικής κατάστασης και των οικονομικών προοπτικών τους, ανάλογους με αυητούς που ισχύηουν για τις μεγάλες εταιρείες,

·υπόλογους για την εφαρμογή αποτελεσματικών πολιτικών εσωτερικής οικονομικής διαχείρισης και αξιολόγησης του προσωπικού τους με καθαρά αξιοκρατικά και πλήρως διαφανή κριτήρια,

·αυστηρά ελεγχόμενοι από αξιόπιστους και αναγνωρίσιμους εξωτερικούς συμβούλους, που θα επιλέγονται μέσα από διαφανείς διαδικασίες.

Στη συντριπτική πλειοψηφία τους οι δημότες σήμερα αγνοούν:

• την τρέχουσα οικονομική κατάσταση των Δήμων,
• τι πληρώνουν για τις παρεχόμενες δημοτικές υπηρεσίες,
• τη σχέση του οφέλους που έχουν από τις δημοτικές υπηρεσίες σε σχέση με αυτά που άμεσα ή έμμεσα πληρώνουν για τους Δήμους,
• τις μελλοντικές υποχρεώσεις που θα έχουν μέσα στα επόμενα χρόνια οι ίδιοι και οι επόμενες γενιές δημοτών, κλπ.

Οικονομική αξιολόγηση

Μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα η Κεντρική Διοίκηση– πολύ πριν από τις δημοτικές εκλογές – οφείλει να υποχρεώσει το σύνολο των Δημάρχων να δημοσιοποιήσουν την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα, παρέχοντας με ενιαίο τρόπο συγκεκριμένα στοιχεία για:

• το προσωπικό που διαθέτουν, τις δαπάνες για τη μισθοδοσία, στοιχεία για αποσπασμένους από το Δημόσιο κλπ,
• τη διαχρονική πορεία των δαπανών και των εσόδων τους από διάφορες πηγές,
• τα ακίνητα που διαθέτουν και τα έσοδα που έχουν από την αξιοποίησή τους,
• τις υποχρεώσεις των Δήμων έναντι τρίτων και των εργαζομένων σε αυτούς κλπ.

Το σύνολο των Δήμων της χώρας πρέπει να αξιολογηθεί με ενιαία κριτήρια οικονομικά και πιστοληπτικά κριτήρια – σχεδόν ανάλογα με αυτά που ισχύουν για τις εταιρείες. Έτσι, οι δημότες θα έχουν όλη εκείνη τη «διαφάνεια και ευρεία ενημέρωση» που απαιτείται, επιτρέποντας  την αξιολόγηση του κάθε Δήμου με βάση τις μετρήσιμες θετικές ή αρνητικές οικονομικές επιδόσεις του.

Τέλος, σημαντικές θετικές επιπτώσεις από την επιβολή του οικονομικού εκσυγχρονισμού των Δήμων θα είναι οι ακόλουθες:

1. Θα αποκοπούν οι «πελατειακές σχέσεις» μεταξύ των εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ορισμένα στρώματα του εκλογικού σώματος.

2. Οι δημότες θα κρίνουν και θα επιλέγουν τους υποψήφιους για εκλογή σε διάφορα αξιώματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με βάση τις υποκειμενικές δυνατότητες, το αναγνωρισμένο κύρος και ήθος  και τις εμπειρίες του καθενός να λύνει οικονομικά προβλήματα.

3. Θα αυξηθεί το ενδιαφέρον δημοτών που διαθέτουν τις απαιτούμενες εμπειρίες για να συμβάλλουν στη μεγαλύτερη οικονομική αποτελεσματικότητα των Δήμων.

************

Πρωταρχικός Στόχος οι επενδύσεις για Ανθρώπινο Δυναμικό

Στρατηγικές προτεραιότητες για οικονομικά βιώσιμες Περιφέρειες

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 30.12.2012

Η υπόθεση της οικονομικής ανάκαμψης, των διαρθρωτικών αλλαγών και των οικονομικών μεταρρυθμίσεων πρέπει να περάσει από την Κεντρική Διοίκηση προς τις Περιφέρειες της χώρας.

Η επίλυση των οικονομικών προβλημάτων, η αποτροπή της πτώχευσης της χώρας και η αναστροφή της βαθειάς οικονομικής ύφεσης πρέπει να γίνει «προσωπικό στοίχημα» των περιφερειαρχών.

Η επίτευξη αυτού του Κεντρικού Στρατηγικού Στόχου δεν μπορεί να γίνει με πειραματισμούς ή ξεπερασμένες οικονομικές πολιτικές αλλά με βάση μια Στρατηγική Ανάπτυξης που θα βελτιώνει συνεχώς και προγραμματισμένα την οικονομική κατάσταση και με Όραμα τη δημιουργία «Οικονομικά Βιώσιμων Περιφερειών του Μέλλοντος».

Είναι χαρακτηριστικό ότι αρκετές περιφέρειες χωρών από τις πιο αναπτυγμένες στον κόσμο εφαρμόζουν Στρατηγικά Σχέδια για τον οικονομικό μετασχηματισμό τους και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του παραγωγικού δυναμικού τους με χρονικό ορίζοντα το 2035, το 2040 ή και το έτος …2060.

Μια τέτοια Στρατηγική για τις Ελληνικές Περιφέρειες προϋποθέτει επενδύσεις σε διάφορα επίπεδα, ώστε σταδιακά να λύνονται οικονομικά διαρθρωτικά προβλήματα, μέσω της αυτοδύναμης ανάπτυξης των Περιφερειών που θα αξιοποιούν στο έπακρο τους δικούς τους πόρους με το χαμηλότερο δυνατό κόστος και επιδιώκοντας τη μέγιστη δυνατή οικονομική αποτελεσματικότητα.

Στο επίκεντρο των προσπαθειών των Περιφερειαρχών θα πρέπει να είναι:

Μια Στρατηγική για το μετασχηματισμό των Περιφερειών σε σύγχρονες Περιφέρειες, που θα βασίζονται σε ένα υγιές, συνεχώς ανανεούμενο και πλήρως ανταγωνιστικό παραγωγικό δυναμικό, που θα χαρακτηρίζεται από εξωστρέφεια και καινοτόμες επιχειρηματικές μεθόδους συμβάλλοντας στη δημιουργία νέων περιφερειακών εισοδημάτων, σε όφελος όλων των πολιτών της Περιφέρειας, μέσω υψηλών επιπέδων απασχόλησης και αυξημένων ατομικών εισοδημάτων. Δαπανών και αποταμιεύσεων

Επενδύσεις στο Ανθρώπινο Δυναμικό

Μέσω της πολλαπλής υποστήριξης της τοπικής επιχειρηματικότητας, της προσέλκυσης επενδύσεων από άλλες περιοχές του κόσμου κλπ οι Περιφέρειες μπορούν να επιτελέσουν καλλίτερα τον Κοινωνικό τους Ρόλο, επενδύοντας πρωτίστως στο Ανθρώπινο Δυναμικό που διαθέτουν.

Ο μετασχηματισμός των Περιφερειών – που σήμερα αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά, οξυμμένα κοινωνικά προβλήματα λόγω της «μάστιγας της ανεργίας» - δεν μπορεί να γίνει παρά μόνον μέσω της πολλαπλής υποστήριξης των επιχειρήσεων να μετατραπούν διεθνώς ανταγωνιστικές, αξιοποιώντας Ανθρώπινο Δυναμικό που θα χαρακτηρίζεται από:

• «δέσμευση» στην επίτευξη των στόχων της κάθε επιχείρησης,
• πολύ υψηλό βαθμό εξειδίκευσης,
• υψηλή παραγωγικότητα,
• ευελιξία και προσαρμοστικότητα στην κάλυψη μεταβαλλόμενων αναγκών των επιχειρήσεων,
• εύκολη αφομοίωση των πλέον καινοτόμων λειτουργιών και τεχνολογιών.

Επιπλέον ο μετασχηματισμός του παραγωγικού δυναμικού των Περιφερειών θα πρέπει να αποβλέπει όχι μόνο στη διαφοροποίησή του – στο πλαίσιο του παγκόσμιου οικονομικού καταμερισμού και των ανοικτών αγορών – αλλά και να βασίζεται σε πολυμερείς οικονομικές δραστηριότητες, οι οποίες μειώνουν κατά πολύ τους κινδύνους από οικονομικές υφέσεις σε σχέση με τις μονομερώς προσανατολισμένες σε ορισμένους οικονομικούς κλάδους Περιφέρειες.

Στρατηγικές προτεραιότητες

Το «σύγχρονο Όραμα» των Περιφερειών – που θα πρέπει πριν απ΄όλους να αγκαλιάσουν οι Περιφερειάρχες… – θα πρέπει να βασίζεται στις εξής Στρατηγικές Προτεραιότητες:

1. Προώθηση πολιτικών που θα έχουν ως Στρατηγικό Στόχο το μετασχηματισμό της τοπικής οικονομίας σε μια διεθνώς ανταγωνιστική, διαφοροποιημένη και βιώσιμη περιφερειακή οικονομία.

2. Ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων κοινωνικο-επαγγελματιών ομάδων, επιχειρήσεων, ενδιαφερομένων μερών κλπ για την προώθηση Αλλαγών που θα βελτιώνουν συνεχώς:

• την επιχειρηματικότητα,
• το επενδυτικό περιβάλλον,
•  το επίπεδο απασχόλησης και
• την Κοινωνική Ευημερία.

3. Ενίσχυση της αλληλεγγύης και αλληλοκατανόησης μεταξύ των μελών των Τοπικών Κοινωνιών για την:

 

• αντιμετώπιση των σημαντικών κοινωνικών προβλημάτων που γεννάει η μακροχρόνια ανεργία, προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα κοινωνικής απομόνωσης και οικονομικού αποκλεισμού, και,
• συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων μερών για την προώθηση αλλαγών που θα ενισχύουν την Πραγματική Οικονομία και την Παραγωγικότητα.  

4. Ανάπτυξη της «επιχειρηματικής κουλτούρας και ηθικής», που αποτελούν «κινητήριες δυνάμεις» για ανάπτυξη του υγιούς ανταγωνισμού σε όφελος των καταναλωτών και για την άσκηση πολιτικών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης.

5. Ενθάρρυνση της στενής συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων της Περιφέρειας για την επίτευξη κοινών επιχειρηματικών στόχων για πραγματοποίηση εσωτερικών και εξωτερικών οικονομιών κλίμακας, για την υλοποίηση κοινών επενδυτικών σχεδίων, ενθάρρυνση της ανάπτυξης joint  ventures με επιχειρήσεις από άλλες Περιφέρειες της χώρας ή από άλλες χώρες κλπ.

6. Δημιουργία ενός «πολύ θετικού κλίματος» στις Τοπικές Κοινωνίες έναντι των επ03B9ειρηματιών που χαρακτηρίζονται από δημιουργικότητα, καινότομες ιδίες, υψηλό κύρος κλπ που είναι κύριες προϋποθέσεις για να προωθηθούν ή προσελκυσθούν επενδύσεις.

7. Συνεχής έμφαση στις Επενδύσεις για το Ανθρώπινο Δυναμικό, μακροχρόνια πολιτική που θα κινείται σε δύο κεντρικούς άξονες:

 

• Βελτιστοποίηση της ποιότητας των υπηρεσιών ολόκληρου του Εκπαιδευτικού Συστήματος της Περιφέρειας, ώστε οι νέοι να αποκτήσουν όλες εκείνες τις γνώσεις, ηθικές αρχές,  κλπ που θα τους επιτρέψουν να ενταχθούν ταχύτερα μέσα στην Παραγωγική Οικονομία.
• Επενδύσεις για βελτίωση του επιπέδου των γνώσεων, της εξειδίκευσης και της ικανότητας αφομοίωσης των πλέον σύγχρονων τεχνολογιών κλπ, ώστε οι άνεργοι, το επανακαρτιζόμενο Ανθρώπινο Δυναμικό, τα στελέχη κλπ να μπορούν με απόλυτη επάρκεια να πληρώνουν τις θέσεις εργασίας που απαιτούν οι σύγχρονες, δυναμικές και καινοτόμες επιχειρήσεις.

8. Ανάδειξη της Έρευνας και των Καινοτομιών ως «βασιών εργαλείων» για τη δημιουργία βιώσιμων επιχειρήσεων και ισχυρής περιφερειακής οικονομίας. Αυτός ο επιμέρους Στρατηγικός Στόχος μπορεί να επιτευχθεί μέσω της στενής συνεργασίας των Περιφερειών με Πανεπιστήμια και ΤΕΙ και με επιχειρήσεις με αμοιβαία οφέλη για όλες τις συμμετέχουσες πλευρές.

9. Αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης κα υποστήριξη προσπαθειών για δημιουργία θέσεων εργασίες που θα εξασφαλίζουν καλλίτερες αποδοχές.

10. Βελτίωση των συνθηκών  υγείας, ασφάλειας και ευημερίας με την καλλίτερη αξιοποίηση των υφισταμένων υποδομών και με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για το Κοινωνικό Σύνολο.

11. Ενίσχυση της οικονομικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας μέσω της παροχής αποτελεσματικών δημόσιων υπηρεσιών κοινής ωφέλειας.

12. Προώθηση πολιτικών στον τομέα της κατοικίας που θα εξασφαλίζουν μεγαλύτερη λειτουργικότητα των μικρών και μεγάλων αστικών κέντρων και των οικισμών, επάρκεια και καταλληλότητα κατοικιών για τις οικογένειες ανάλογα με τις εισοδηματικές ικανότητές τους με μέτρα που θα ενθαρρύνουν μια προγραμματισμένη οικιστική ανάπτυξη με το χαμηλότερο δυνατό κόστος για τους τελικούς χρήστες.

13. Ενίσχυση της κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού μέσω της βελτίωσης της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών και των υποδομών μεταφορών με το χαμηλότερο δυνατό κόστος και με τη μεγαλύτερη δυνατή ασφάλεια, λαμβάνοντας ιδιαίτερα υπόψη τις ανάγκες των επιχειρήσεων και των εργαζομένων.

14. Υποστήριξη πολιτικών για καθαρή και επαρκή ενέργεια με το χαμηλότερο δυνατό κόστος παραγωγής και συνεχή. βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης ενέργειας σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

15. Διαρκής ενημέρωση  και ευαισθητοποίηση επιχειρήσεων και πολιτών για την ενίσχυση των «πράσινων υποδομών» της Περιφέρειας.

16. Ενθάρρυνση και υποστήριξη πολιτικιών για τη διαφύλαξη και βελτίωση των διαθέσιμων φυσικών και πολιτιστικών πόρων και των αγροτικών εκτάσεων μέσω της:

 

• βελτιστοποίησης των λειτουργιών των αστικών κέντρων,
• ανάπτυξη των μεικτών χρήσεων για τις διαθέσιμες εκτάσεις με σκοπό την αύξηση του συνολικού οικονομικού οφέλους από διάφορες αγροτικές ή μεικτές οικονομικές δραστηριότητας,
• ανάπτυξης της ανακύκλωσης,
•  διαφύλαξης των ιστορικών και πολιτιστικών μνημείων κλπ.

17.  Ενθάρρυνση των νέων και άλλων ενδιαφερομένων για τη μεγαλύτερη δυνατή αξιοποίηση αγροτικών εκτάσεων και την ανάπτυξη μιας σύγχρονης αγροτικής οικονομίας.

18. Ενθάρρυνση και υποστήριξη της Νεανικής Επιχειρηματικότητας

19. Μεγαλύτερη περιβαλλοντική προστασία των ακτογραμμών και των θαλασσών που αποτελούν βασική πηγή κοινωνικού πλούτου και ανάπτυξης τουριστικών δραστηριοτήτων.

20. Διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς

21. Βελτίωση της λειτουργικότητας των δημοσίων υπηρεσιών κλπ.με καλλίτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση επιχειρήσεων και πολιτών.

Η αναγκαιότητα του Προγραμματισμού

Οι Στρατηγικές Προτεραιότητες για να γίνουν πραγματικότητα χρειάζεται να ενταχθούν σε Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης που, σε γενικές γραμμές, θα περιλαμβάνουν:

• Συγκεκριμένους Στόχους που θα πρέπει να επιτευχθούν μέσα σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.
• Οι πολιτικές και τα μέτρα που θα επιτρέψουν την επίτευξη των διαφόρων Στόχων.
• Μετρήσιμους δείκτες των επιτυγανομένων επιδόσεων ανά Στρατηγική Προτεραιότητα.
• Βέλτιστες Πρακτικές και Αναφορές με βάση άλλες Περιφέρειες, εντός της χώρας ή και σε σύγκριση με άλλες Περιφέρειες της Ευρώπης που πετυχαίνουν τις καλλίτερες επιδόσεις (Best Practices και Benchmarking).
• Ετήσιες Εκθέσεις Προόδου, στις οποίες με αντικειμενικότητα θα περιγράφονται επιδόσεις και υστερήσεις κλπ.

Είναι ιδιαίτερης σημασίας γεγονός, ότι, παρά τις επιμέρους διαφορές που εμφανίζουν τα Στρατηγικά Σχέδια των διαφόρων φορέων που είναι αρμόδιοι για την άσκηση Περιφερειακών Αναπτυξιακών Πολιτικών στις διάφορες αναπτυγμένες χώρες, κοινό χαρακτηριστικό τους είναι ότι, στο επίκεντρό τους έχουν τις πολιτικές για τον εκσυγχρονισμό του παραγωγικού δυναμικού που διαθέτουν και την υποστήριξη των υφισταμένων επιχειρήσεων να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές και να αναπτυχθούν περισσότερο, αλλά και να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον ώστε να προσελκυσθούν νέες επενδύσεις και να τεθούν οι βάσεις για ανάπτυξη νέων καινοτόμων επιχειρήσεων.

Τα Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης είναι ζωτικής σημασίας «εργαλεία» προκειμένου να επιτευχθούν οικονομικοί, περιβαλλοντικοί, κοινωνικοί και πολιτιστικοί στόχοι μέσα από σαφώς καθορισμένες ρεαλιστικές πολιτικές με τη μέγιστη δυνατή αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού και των διαθέσιμων πόρων της κάθε Περιφέρειας σε καθορισμένες χρονικές περιόδους.

Ειδικότερα τα Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης έχουν τους εξής, ενδεικτικά αναφερόμενους, επιμέρους στόχους:

• Εντοπισμός των σημαντικών οικονομικών, περιβαλλοντικών κλπ πόρων της Περιφέρειας προκειμένου αυτοί να διαφυλαχθούν, διατηρηθούν ή αναπτυχθούν.
• Καθορισμός των πολιτικών μέσω των οποίων θα επιτευχθεί οικονομική ανάπτυξη, αύξηση της απασχόλησης, ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, της αγροτικής οικονομίας κλπ στο πλαίσιο μιας παγκοσμιοποιημένης αγοράς.
• Χωροθέτηση των διαφόρων εκτάσεων ανάλογα με την κύρια χρήση της κάθε έκτασης, προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες για καλλιέργεια γης, ανάπτυξη σύγχρονων εμπορικών κέντρων, βιοτεχνικών πάρκων, πραγματοποίηση έργων υποδομών, συγκέντρωση επιχειρήσεων κλπ.

 Τα Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης, για να είναι αποτελεσματικά και καθολικής αποδοχής, θα πρέπει είναι απόλυτα συνδεδεμένα με τα συμφέροντα και τις επιδιώξεις μικρών ή μεγάλων Τοπικών Κοινωνιών.

_______________

Ιδιαίτερη προσοχή στα Business Plans

Είδη ενισχύσεων και κίνδυνοι για τους υποψήφιους επενδυτές

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 28.12.2012

Ιδιαίτερα ευνοϊκές υπό τις παρούσες συνθήκες οι ενισχύσεις που παρέχονται για υποψήφιους επενδυτές, καθώς αυτές συνεπάγονται αφενός άμεση βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και αφετέρου δυνατότητες ταχείας βελτίωσης της κεφαλαιακής βάσης.

Ωστόσο, η αξιοποίηση των διαφόρων κατηγοριών ενισχύσεων θα πρέπει να γίνει λαμβάνοντας υπόψη τα εξής δύο βασικά δεδομένα:

• Business plan: Έχει τεράστια σημασία το προς υλοποίηση επενδυτικό σχέδιο να βασίζεται σε τεκμηριωμένες αναλύσεις ως προς τη μελλοντική πορεία των: πωλήσεων/ εσόδων – λειτουργικού κόστους – περιθωρίων κέρδους ανά προϊόν/ υπηρεσία. Παρά ταύτα – λαμβάνοντας υπόψη το αρνητικό περιβάλλον της εσωτερικής αγοράς, αλλά και τη μεταβλητότητα των ξένων αγορών – το business plan θα πρέπει να στηρίζεται περισσότερο σε «απαισιόδοξα σενάρια» και πολύ λιγότερο σε «αισιόδοξα σενάρια». Μια τέτοια προσέγγιση αναμφίβολα θα οδηγήσει σε πολιτικές πλήρους εξορθολογισμού όλων των επιμέρους δαπανών, με συνεχείς προσπάθειες συγκράτησής τους στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα.
• Χρηματοοικονομικές ροές:  Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να δοθεί έμφαση στην πορεία και τον αλληλοεπηρεασμό των χρηματοοικονομικών ροών από μελλοντικές περιόδους (σαφώς καθορισμένες σε διαφορετικές χρονικές περιόδους), προκειμένου να αποφευχθούν κίνδυνοι από παρατεταμένη έλλειψη ρευστότητας. Οι κίνδυνοι είναι ορατοί από προβλήματα ρευστότητας λόγω: 1) Ενδεχομένων κινδύνων από καθυστερήσεις καταβολής δόσεων για εγκεκριμένες ενισχύσεις επενδύσεων. 2) Κινδύνων από αρνητική πορεία των εσόδων στην(στις) αγορά(ές) στις οποίες δραστηριοποιείται η επιχείρηση, επηρεάζοντας αρνητικά τις εισροές από λειτουργικές δραστηριότητες.

Είδη ενισχύσεων

Όπως αναφέρεται σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του Υπουργείου Ανάπτυξης, εξασφαλίζονται στους υποψήφιους επενδυτές οι ακόλουθες δυνατότητες ενίσχυσής τους:

1. Φορολογική απαλλαγή: Απαλλαγή από 8 έως 10 χρόνια από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρων κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής συνιστά ισόποσο αφορολόγητο αποθεματικό.

Δυνατότητες: 1) Είναι περισσότερο συμφέρουσα η αξιοποίηση αυτού του μέτρου για εκείνες τις επιχειρήσεις που ακολουθούν πολιτική ταχείας επέκτασης πωλήσεων μέσω νέων επενδύσεων. 2) Ευνοούνται επιχειρήσεις με χαμηλή πιστοληπτική ικανότητα ή αντιμετωπίζουν προβλήματα πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα, καθώς η σχετική ενίσχυση τους επιτρέπει να διευρύνουν την κεφαλαιακή βάση και να αυτοχρηματοδοτούν την ανάπτυξή τους.

2. Επιχορήγηση: Δωρεάν παροχή χρηματικού ποσού από το Δημόσιο για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου.

Δυνατότητες: Βασική προϋπόθεση για αξιοποίηση της σχετικής δυνατότητας είναι η ύπαρξη επαρκών ιδίων κεφαλαίων που θα εξασφαλίσουν αφενός μεν την προγραμματισμένη υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων, αφετέρου δε την αντιστάθμιση των αυξημένων κινδύνων να καθυστερήσουν οι καταβολές οφειλομένων χρηματικών ποσών από το Δημόσιο.

3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing): Κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση νέου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού.

Δυνατότητες: Βασικό πρόβλημα που πρέπει να ξεπερασθεί είναι εάν και κατά πόσο θα βρεθούν εταιρείες leasing υπό τις παρούσες συνθήκες που θα δεχόντουσαν να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις μιας εταιρείας με εγγύηση του Δημοσίου, η πιστοληπτική ικανότητα του οποίου είναι εξαιρετικά ευμετάβλητη, τουλάχιστον κατά το 2013.

4. Ευνοϊκά δάνεια μέσω του ΕΤΕΑΝ: Χρηματοδότηση του ποσού που προβλέπεται να καλυφθεί με τραπεζικό δανεισμό με δάνεια χαμηλού κόστους, από τις τράπεζες που συνεργάζονται με το ΕΤΕΑΝ.

Δυνατότητες: Η μέχρι σήμερα πορεία του ΕΤΕΑΝ μπορεί να χαρακτηρισθεί ως αρκετά ικανοποιητική – λαμβάνοντας υπόψη τα προβλήματα που γέννησε η οικονομική κρίση που επηρέασε τη ρευστότητά του – ενώ αποτελεί ένα θεσμό που έχει ισχυρή υποστήριξη από τις εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του αρμόδιου υπουργείου και του επιμελητηριακού κόσμου. Για το λόγο αυτό προβλέπεται η συνέχιση της λειτουργίας του ΕΤΕΑΝ ως διαμεσολαβούντος χρηματοδοτικού μηχανισμού.

Όπως αναφέρεται στη σχετική ενημέρωση που παρέχει το Υπουργείο Ανάπτυξης, όλες οι ενισχύσεις συνυπολογίζονται για τον καθορισμό του συνολικού ποσοστού ενίσχυσης που χορηγείται στο επενδυτικό σχέδιο. Το όφελος από την παραπάνω χρηματοδότηση συνυπολογίζεται στο συνολικό ποσοστό ενίσχυσης, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα όρια του Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων.

------------------

Για την επιτυχημένη αξιοποίηση του Αναπτυξιακού Νόμου από τις επιχειρήσεις:

Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

ανά κατηγορία επενδύσεων

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 27.12.2012

Είναι αυτονόητο το μεγάλο ενδιαφέρον που επικρατεί μεταξύ των επιχειρηματιών για το νέο Αναπτυξιακό Νόμο, που, στην πράξη, αποτελεί «μοναδική ευκαιρία» για τις επιχειρήσεις να μπουν στη φάση της βιώσιμης ανάπτυξης.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι προβλέπεται η ενίσχυση αρκετών κατηγοριών επενδύσεων, οι επιχειρηματίες θα πρέπει να σταθμίσουν ιδιαίτερα προσεκτικά τα «πλεονεκτήματα» και «μειονεκτήματα» και τους κινδύνους που θα αναλάβουν σε κάθε κατηγορία επενδύσεων. 

1. Γενική Επιχειρηματικότητα
Αφορά: κάθε επιχειρηματία
Προβλέπει:  Φοροαπαλλαγές κλιμακούμενες έως και 10 χρόνια, μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης

Πλεονεκτήματα: Είναι ιδιαίτερα σημαντικές οι φοροαπαλλαγές λαμβάνοντας υπόψη, ότι έχουν αυξηθεί οι έμμεσες φορολογίες κλπ που μειώνουν την ήδη χαμηλή ρευστότητα των επιχειρήσεων

Μειονεκτήματα: Ο υπολογισμός των φοροαπαλλαγών, που είναι κλιμακούμενες σε βάθος χρόνου, θα πρέπει να συνυπολογίζεται με βάση τις προσδοκώμενες πωλήσεις/ έσοδα σε μακροχρόνιο ορίζοντα και με ένα business plan που θα στηρίζεται περισσότερο σε «μετριοπαθή» ή «άσχημα σενάρια».

Κίνδυνοι: 1) Δημοσιονομικές αποκλίσεις με έκτακτες επιβαρύνσεις των επιχειρήσεων. 2) Αλλαγή του φορολογικού καθεστώτος κάτω από την επίδραση πολιτικών εξελίξεων κλπ.

2. Περιφερειακή Συνοχή
Αφορά: επενδυτές με σχέδια που καλύπτουν τοπικές ανάγκες ή αξιοποιούν τοπικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων.  Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 70% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης. Για τις νέες επιχειρήσεις, το παραπάνω ποσοστό προσαυξάνεται κατά 10%.

Πλεονεκτήματα: Μέσω του leasing μπορεί να εξασφαλισθεί προηγμένος κεφαλαιουχικός εξοπλισμός, που να συμβάλλει στην ενίσχυση ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων.

Μειονεκτήματα: 1) Συρρίκνωση της βιομηχανίας leasing στην παρούσα φάση. 2) «Εξάρτηση» από την τοπική παραγωγή (πρώτες ύλες), «τοπική γραφειοκρατία», απρόβλεπτες δυσμενείς εξελίξεις σε τοπικό επίπεδο κλπ, που μπορεί αποτελέσουν ανασταλτικούς παράγοντες για μεγάλη χρονική διάρκεια ή και βραχυχρόνια.

Κίνδυνοι:  1) Επενδυτικοί κίνδυνοι από δραστηριοποίηση σε «κορεσμένους κλάδους» για τους οποίους υπάρχει χαμηλή διεθνής ζήτηση.

3. Τεχνολογική Ανάπτυξη
Αφορά: επιχειρήσεις που σχεδιάζουν να επενδύσουν στην καινοτομία και να εκσυγχρονίσουν τεχνολογικά την επιχείρηση τους.
Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων. Το ποσοστό επιχορήγησης και επιδότησης leasing μπορεί να φτάσει μέχρι και το 80% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης.

Πλεονεκτήματα: Αναμφισβήτητα αποτελεί μια από τις καλλίτερες επενδυτικές επιλογές, υπό την προϋπόθεση ότι τα επενδυτικά κεφάλαια θα στηρίζονται στις πλέον προηγμένες «τεχνολογίες αιχμής». Αυτό συνεπάγεται προηγμένες μελέτες από εξειδικευμένους τεχνικούς συμβούλους, οι οποίες θα στηρίζονται σε ρεαλιστικά δεδομένα μεταβαλλόμενου μακροχρόνιου κόστους παραγωγής κλπ.

Μειονεκτήματα: Περιορισμένα, εφόσον προηγηθεί αποτελεσματική και σε βάθος μελέτη τεχνολογικής τεκμηρίωσης.

Κίνδυνοι: 1) Ταχεία τεχνολογική απαξίωση. 2) Χαμηλή απορροφητικότητα από τις αγορές ελλείψει ολοκληρωμένων ερευνών αγοράς.

4. Νεανική Επιχειρηματικότητα
Αφορά: επιχειρήσεις νέων, 20 μέχρι 40 ετών.
Προβλέπει: ενίσχυση για το σύνολο σχεδόν των δαπανών (και των λειτουργικών) για 5 χρόνια από την έναρξη λειτουργίας. Η συνολική ενίσχυση μπορεί να φτάσει μέχρι 1.000.000 ευρώ.

Πλεονεκτήματα: Προσφέρεται για καινοτόμες ιδέες και υπό την προϋπόθεση διάθεσης περιορισμένων επενδυτικών κονδυλίων λόγω έλλειψης εμπειριών, πολύ περιορισμένη αναγνωρισιμότητα (branding)

Μειονεκτήματα: Έλλειψη εμπειριών, δικτύων κλπ

Κίνδυνοι: 1) Ιδιαίτερα αυξημένοι επιχειρηματικοί κίνδυνοι λόγω έλλειψης branding, εμπειριών κλπ. 2) Χαμηλή αναγνωρισιμότητα από τις τράπεζες (επιτοκιακοί κίνδυνοι και αυξημένες τραπεζικές εγγυήσεις) και τους υποψήφιους προμηθευτές

5. Μεγάλα Επενδυτικά Σχέδια
Αφορά: επενδυτές με σχέδια ύψους τουλάχιστον 50.000.000 ευρώ.
Προβλέπει: όλα τα είδη των ενισχύσεων μεμονωμένα ή συνδυαστικά. Το ύψος της ενίσχυσης μειώνεται  όσο αυξάνει το ύψος της επένδυσης. Η επιχορήγηση-επιδότηση δεν μπορεί να ξεπερνά το 60% της συνολικής ενίσχυσης.

Πλεονεκτήματα: 1) Ιδιαίτερα θετική αντιμετώπιση από την Πολιτεία μέσω fast track και κεντρικών αδειοδοτήσεων. 2) «Εξωστρεφείς επενδύσεις», σύνδεση με μεγάλα διεθνή δίκτυα κλπ. 3) Μεγάλες εμπειρίες από ανάλογες επιτυχημένες δραστηριότητες

Μειονεκτήματα: Ιδιαίτερα αυξημένες απαιτήσεις των επενδυτών για τη μακροχρόνια εξασφάλιση των δικαιωμάτων και των απαιτήσεων των επενδυτών από την Πολιτεία.

Κίνδυνοι: 1) Δημοσιονομικοί κίνδυνοι. 2) Μεταβαλλόμενο εσωτερικό πολιτικό περιβάλλον

6. Ολοκληρωμένα Πολυετή Επενδυτικά Σχέδια
Αφορά: επιχειρηματίες με σχέδια υλοποίησης ολοκληρωμένων πολυετών (2-5 έτη) σχεδίων επιχειρήσεων, για τις οποίες έχει παρέλθει τουλάχιστον πενταετία από τη σύστασή τους, άνω των 2.000.000 ευρώ. Στόχος είναι ο τεχνολογικός, διοικητικός, οργανωτικός, και επιχειρησιακός εκσυγχρονισμός. Προβλέπει: φοροαπαλλαγές μέχρι το 100% του ανώτατου επιτρεπόμενου ύψους ενίσχυσης.

Πλεονεκτήματα: 1) Εύκολη πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα, υπό την προϋπόθεση της επιτυχημένης δραστηριοποίησης στα προηγούμενα χρόνια. 2) Μεγάλες εμπειρίες στο ίδιο ή σε παρεμφερές αντικείμενο δραστηριοποίησης. 3) Κατάρτιση business plans με έμφαση σε κοστολογικά δεδομένα που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα.

Μειονεκτήματα: Περιορισμένα, εφόσον οι επενδύσεις ενισχύουν την «εξωστρέφεια» των επενδυτών.

Κίνδυνοι: 1) Καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις των ενισχύσεων. 2) Αλλαγή φορολογικού περιβάλλοντος.

7. Σχέδια Συνέργειας και Δικτύωσης (Clustering)
Αφορά: επιχειρηματικά σχήματα συνέργειας και δικτύωσης 10 τουλάχιστον επιχειρήσεων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη και πέντε στην υπόλοιπη Ελλάδα, υπό μορφή κοινοπραξίας. Προβλέπει τη δυνατότητα παροχής κάθε είδους ενίσχυσης.

Πλεονεκτήματα: 1) Αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες μορφές επιχειρηματικής – επενδυτικής συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο. 2) Εξασφαλίζει πολλαπλά συγκριτικά πλεονεκτήματα στους συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων είναι και η συμπίεση διαφόρων δαπανών (πχ κοινές προμήθειες πρώτων υλών κλπ). 3) Ιδιαίτερα εύκολη πρόσβαση στο τραπεζικό σύστημα. 4) Επιτρέπει συντονισμό προσπαθειών για επιτυχημένη παρουσία σε προεπιλεγμένες αγορές.

Μειονεκτήματα: Περιορισμένα εφόσον αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά τα εξής «αντικίνητρα»: 1) Αποτελεσματική διοίκηση με σαφώς καθορισμένο και αποδεκτό από τους εταίρους Επιχειρησιακό και Στρατηγικό Σχέδιο. 2) Αποφυγή εκδήλωσης φαινομένων ενδοεταιρικών ή προσωπικών ανταγωνισμών.

Κίνδυνοι: Περιορισμένοι σε σχέση με όλες τις ανωτέρω κατηγορίες επενδύσεων.

Η πιστοληπτική ικανότητα της χώρας

«οξυγόνο» για τις επιχειρήσεις

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 25.12.2012

Η αυστηρή τήρηση του δημοσιονομικού προγράμματος σταθεροποίησης αποτελεί κύρια προϋπόθεση για τη σταδιακή βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας των ελληνικών επιχειρήσεων.

Όσο ταχύτερα βελτιώνονται οι δημοσιονομικές επιδόσεις της χώρας τόσο γρηγορότερα θα ενισχύεται η διεθνής αξιοπιστία και πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να αρχίσουν να δανείζονται με ολοένα και πιο χαμηλά επιτόκια.

Για το λόγο αυτό ο επιχειρηματικός κόσμος της χώρας οφείλει όχι μόνο να κατανοήσει ότι πρέπει να στηρίξει ολόπλευρα τις προσπάθειες της κυβέρνησης για την ταχεία μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος αλλά και να εντείνει τις πιέσεις για να ληφθούν πιο αποφασιστικά δημοσιονομικά μέτρα και να προχωρήσουν με πιο γοργά βήματα οι ιδιωτικοποιήσεις και οι μεταρρυθμίσεις.

Είναι ιδιαιτέρα θετικές για τη μεσοπρόθεσμη πορεία των επιχειρήσεων δύο πρόσφατες πολύ σημαντικές αποφάσεις, που επιταχύνουν τις διαδικασίες αναβάθμισης της διεθνούς πιστοληπτικής ικανότητάς τους:

1. Η αναβάθμιση από την Standard & Poors κατά έξι μονάδες της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας δημιουργεί νέα πολύ καλλίτερα δεδομένα για τις ελληνικές επιχειρήσεις. Έτσι, μετά την απομάκρυνση του κινδύνου εξόδου της χώρας από την Ευρωζώνη προβλέπεται η βελτίωση της «εταιρικής εικόνας» και της φερεγγυότητας των ελληνικών επιχειρήσεων μεταξύ των παραδοσιακών συνεταίρων τους στο εξωτερικό.

Δεν πρέπει να λησμονείται ότι, η κατάρρευση της πιστοληπτικής ικανότητας των επιχειρήσεων ξεκίνησε από τη συνεχή υποβάθμιση από τους ξένους οίκους της πιστοληπτικής ικανότητας του Ελληνικού Κράτους. Οι συνέπειες ήσαν άμεσα αρνητικές για τις εισηγμένες εταιρείες και ιδιαίτερα γι΄ αυτές που είναι υπό δημόσιο έλεγχο.

2. Η αποδοχή από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ομολόγων που εκδίδει ή εγγυάται το Ελληνικό Δημόσιο ως εχέγγυα (collaterals) για την παροχή ρευστότητας από τις 21 Δεκεμβρίου. Στη λήψη της σχετικής απόφασης ελήφθη υπόψη η θετική έκθεση της τρόικας για το ελληνικό πρόγραμμα δημοσιονομικής σταθεροποίησης, καθώς και τα μέτρα που αφορούν μεταρρυθμίσεις, ιδιωτικοποιήσεις και εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος. Έμμεσα ωφελημένες από την απόφαση της ΕΚΤ θα είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις, αφού οι εγχώριες τράπεζες θα μπορούν να δανείζονται μέσα από τα προγράμματα παροχής ρευστότητας της κεντρικής τράπεζας με επιτόκιο περίπου 2%, διευκολύνοντας, έτσι, το δανεισμό επιχειρήσεων.

Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα θα πρέπει πολύ σύντομα να αναμένεται η ανακοίνωση πρόσθετων αναβαθμίσεων της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας αλλά και μεγάλων επιχειρήσεων, αυξάνοντας το ενδιαφέρον ξένων τραπεζών για δανειοδότησή τους.

Από την άλλη πλευρά κοινή διαπίστωση είναι ότι, δεν έχει προχωρήσει η συρρίκνωση του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, με αποτέλεσμα να είναι ορατός ο κίνδυνος να χειροτερεύσει η σχέση δημοσίων εσόδων προς τις δημόσιες δαπάνες.

Συνεπώς, δεν επιτρέπεται καμία απολύτως χαλάρωση των δημοσιονομικών προσπαθειών, καθώς κάθε συμπίεση των δημοσίων ελλειμμάτων συνεπάγεται περισσότερο «οξυγόνο» για τις επιχειρήσεις.

________

Περιφέρειες και διαδικασίες ενίσχυσης

των επιχειρήσεων με 456 εκατ. ευρώ

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 23.12.2012

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι προωθείται η συνεργασία της Πολιτείας με τις Περιφέρειες της χώρας για την υλοποίηση προγράμματος ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους 456 εκατ. ευρώ.

Το 70 – 85 % των σχετικών κονδυλίων θα αφορά υφιστάμενες επιχειρήσεις και το 15 – 30 % νέες επιχειρήσεις, ενώ τα ποσοστά επιχορήγησης κυμαίνονται ανά Περιφέρεια μεταξύ 40 και 60 %. Επιλέξιμες είναι ΜΜΕ (μικρές, πολύ μικρές και μεσαίες), υφιστάμενες, νέες και υπό σύσταση επιχειρήσεις στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού και Εμπορίου – Υπηρεσιών.

Στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος οι Περιφέρειες καλούνται να αναλάβουν ουσιαστικό ρόλο μέσα από δύο ξεχωριστές δράσεις:

1. Προσδιορισμός των κλάδων που θα είναι επιλέξιμοι προς ενίσχυση.
2. Αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων σε δεύτερο βαθμό μετά από αυτήν που θα πραγματοποιηθεί σε κεντρικό επίπεδο υπό την αιγίδα του υπουργείου.

Σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο για τη χώρα οι Περιφέρειες θα πρέπει να αναδείξουν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της κάθε Περιφέρειας μέσα από την ομαδοποίησή τους σε τρεις κατηγορίες: υψηλής, μέσης και χαμηλής προτεραιότητας.

 

Στρατηγικές επιλογές

Για την επιτυχημένη συμμετοχή τους στη σχετική διαδικασία - σε όφελος των Τοπικών Κοινωνιών που μαστίζονται από την πρωτοφανή ανεργία – οι Περιφέρειες καλούνται να αναλάβουν ένα ζωτικής σημασίας αλλά και πολυσύνθετο έργο που πρέπει να χαρακτηρίζεται από ρεαλισμό:

• Το σχετικό πρόγραμμα ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων δεν πρέπει να αντιμετωπισθεί ως μέσο προσωρινής επίλυσης σοβαρών προβλημάτων ρευστότητας υφιστάμενων επιχειρήσεων της Περιφέρειας. Αντίθετα πρέπει να επιλεγούν υποψήφια προς ενίσχυση επιχειρηματικά σχήματα που θα υποβάλλουν προτάσεις για βιώσιμη ανάπτυξη σε βάθος χρόνου, εξασφαλίζοντας νέα έσοδα, βιώσιμες θέσεις απασχόλησης κλπ.
• Ιδιαίτερη σημασία έχει η υιοθέτηση μιας πολιτικής ίσων αποστάσεων και ευκαιριών μεταξύ των υποψηφίων αλλά και επιλογής μεταξύ αυτών εκείνων που θα υποβάλλουν τις πλέον ρεαλιστικές προτάσεις για υλοποίηση επενδύσεων που θα έχουν ως τελικό αποτέλεσμα τη μακροχρόνια ενίσχυση του παραγωγικού δυναμικού της Περιφέρειας με δυναμικές και βιώσιμες επιχειρήσεις.
• Η Στρατηγική που θα ακολουθήσει η κάθε Περιφέρεια σε ότι αφορά την εμπλοκή της στις διαδικασίες αξιολόγησης θα πρέπει εκ των  προτέρων να είναι δημόσια γνωστή σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders)
• Η δημόσια παρότρυνση από την κάθε Περιφέρεια για υποβολή προτάσεων συμμετοχής στο σχετικό Πρόγραμμα από νέους επιχειρηματίες είναι ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο για την τόνωση της τοπικής επιχειρηματικότητας και την προώθηση καινοτόμων προτάσεων που θα είναι ταυτόχρονα και επενδυτικά βιώσιμες.

Τα επόμενα βήματα…

Μετά τη χάραξη των βασικών Στρατηγικών Κατευθύνσεων και του πλαισίου επιλογής επενδυτικών προτεραιοτήτων οι Περιφέρειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην επίτευξη των εξής επιμέρους στόχων με βάση τις ακόλουθες διαδικασίες:

• Προετοιμασία των υπηρεσιών της Περιφέρειας προκειμένου ταχύτατα να συμβάλλουν στην υποστήριξη σε όλες τις φάσεις των υποψηφίων επιχειρηματικών, εκπαίδευση σε θέματα αξιολόγησης επενδυτικών προτάσεων, ενημέρωση της κοινής γνώμης και των εκλεγμένων εκπροσώπων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ.
• Συνεργασία με τους εκπροσώπους των τοπικών παραγωγικών τάξεων σχετικά με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που διαθέτει η περιφερειακή οικονομία και ανάδειξη εκείνων των τομέων που έχουν τις μεγαλύτερες δυνατότητες βιώσιμης ανάπτυξης.
• Συνεργασία με τα στελέχη των τοπικών τραπεζών που γνωρίζουν άριστα την κατάσταση και τις δυνατότητες του τοπικού επιχειρηματικού δυναμικού.
• Ενημέρωση των επιχειρηματιών της περιφέρειας για τις δυνατότητες που προσφέρει το σχετικό πρόγραμμα του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και ανταλλαγή απόψεων για την αποτελεσματικότερη αξιοποίησή του.
• Παρότρυνση των τοπικών επιχειρηματιών να προχωρήσουν σε μεταξύ τους συνεργασίες ώστε να συνυποβάλλουν κοινά επενδυτικά σχέδια που θα χαρακτηρίζονται από εξωστρέφεια με την έννοια της άντλησης εσόδων από διεθνείς δραστηριότητες. Μια τέτοια στρατηγική κατεύθυνση θα συμβάλει στη συγκέντρωση μεγαλύτερων επιχειρηματικών δυνάμεων, εξοικονόμηση οικονομικών πόρων, μεγαλύτερη πιστοληπτική ικανότητα και στην εξασφάλιση μεγαλύτερης κοινωνικής αποδοχής για την επιτυχία μεγάλων επενδυτικών σχεδίων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε αυτή τη φάση να επιδιώξουν οι Περιφέρειες την ενθάρρυνση δημιουργίες νέων επιχειρήσεων που θα στηρίζονται σε μια διευρυμένη μετοχική βάση για την παραγωγή προϊόντων ή την παροχή υπηρεσιών για τις οποίες αναμένεται να είναι εξασφαλισμένη υψηλή ζήτηση σε μακροχρόνια βάση.
• Δημιουργία του κατάλληλου πλαισίου και εκείνων των διαδικασιών που θα διασφαλίσουν στους υποψήφιους επενδυτές την αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεών τους με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.
• Σύσταση συμβουλευτικής επιτροπής από διακεκριμένους επιχειρηματίες, συμβούλους ειδικούς σε θέματα επενδύσεων, προσωπικότητες καθολικής αποδοχής κλπ που θα βοηθήσει την Περιφέρεια στη διασφάλιση αδιάβλητων διαδικασιών κατά τη φάση αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων κλπ.
• Πριν από την υποβολή των επενδυτικών προτάσεων των επιχειρήσεων σκόπιμο είναι η Περιφέρεια να ενημερωθεί σε γενικές γραμμές από τον κάθε υποψήφιο επιχειρηματία για τους επιδιωκτέους στόχους της επενδυτικής του πρότασης. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία ενημέρωσης είναι δυνατόν να σχεδιασθούν υποστηρικτικές δράσεις της Περιφέρειας, χωρίς να εμπεριέχουν διακρίσεις μεταξύ των υποψηφίων.

Μετά την ολοκλήρωση όλων των ανωτέρω διαδικασιών οι Περιφέρειες θα πρέπει να προετοιμασθούν για τα ακόλουθα βασικά βήματα:

1. Προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού της Περιφέρειας που θα αναλάβει να υλοποιήσει με ταχείες διαδικασίες την αξιολόγηση των επενδυτικών προτάσεων.
2. Διασφάλιση των υποψηφίων για την τήρηση αδιάβλητων διαδικασιών ότι θα υποστηριχθούν κατά προτεραιότητα εκείνα τα επενδυτικά σχέδια που θα πληρούν όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ότι θα εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των επενδυτικών προτάσεων που θα υποβληθούν.

________

Συμπίεση δαπανών των Δήμων

μέσω του Public Management

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 10.12.2012

 

Η υιοθέτηση μεθόδων του ιδιωτικού τομέα για αποτελεσματική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και του Ανθρώπινου Δυναμικού από την Κυβέρνηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί «μονόδρομο» για τη συμπίεση του κόστους λειτουργίας του Κράτους και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Με δεδομένη την αδυναμία του Κράτους να συνεχίσει να επιδοτεί τους ΟΤΑ, αλλά και τις ιδιαίτερα αυξημένες δυσκολίες των δημοτών να αποδεχθούν αυξήσεις των δημοτικών τελών και άλλων σχετικών επιβαρύνσεων, οι Δήμοι θα πρέπει το ταχύτερο δυνατόν να αξιοποιήσουν τις μακρές εμπειρίες των ιδιωτικών επιχειρήσεων για εξορθολογισμό των δαπανών τους.

Έτσι, με τα σημερινά δεδομένα, είναι καθήκον  των τοπικών εκπροσώπων να δουν από «μηδενική βάση» και εμπεριστατωμένα την αποτελεσματικότητα της οικονομικής διαχείρισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, αξιοποιώντας τις μεγάλες δυνατότητες και τις μεθόδους του public management.

Ο όρος public management έχει την έννοια ότι, οι κυβερνήσεις και οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί (Τοπικής Αυτοδιοίκησης κλπ) εφαρμόζουν μεθόδους management ανάλογες με αυτές του ιδιωτικού τομέα προκειμένου να μεγιστοποιούνται τα οφέλη από τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες, δημότες κλπ αλλά με το χαμηλότερο δυνατό κόστος.

Μέσω της αποτελεσματικής διαχείρισης των δημοσίων και δημοτικών πόρων βασικοί στόχοι της κάθε Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να είναι:

• Αναλυτική εξέταση όλων των επιμέρους δαπανών προκειμένου αυτές να αξιολογηθούν κατά περίπτωση και να καταταγούν με βάση τη χρησιμότητα που έχουν για τις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους δημότες.
• Δημιουργία έστω και οριακών πλεονασμάτων με βάση τις υφιστάμενες δαπάνες ως προς τα πραγματοποιούμενα έσοδα, εξαιρουμένων αυτών που προέρχονται από κρατικές επιδοτήσεις.
• Αναζήτηση τρόπων αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας που διαθέτουν, προκειμένου είτε να ρευστοποιηθούν είτε να αποδοθούν για εμπορική εκμετάλλευση μέσω διαγωνισμών με απόλυτη διαφάνεια.
• Εξέταση εναλλακτικών τρόπων για παρεχόμενες υπηρεσίες (πχ αποκομιδή σκουπιδιών) μέσω διαγωνισμών από εταιρείες, προκειμένου να συμπιεστούν σημαντικά κόστη.

Διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού

Ιδιαίτερη σημασία έχει για την Τοπική Αυτοδιοίκηση να «διδαχθεί» από τον ιδιωτικό τομέα και τις μακρές εμπειρίες του σχετικά με τις πολιτικές του για την κατά το δυνατό καλλίτερη αξιοποίηση του Ανθρώπινου Δυναμικού που διαθέτουν.

Αυτό σημαίνει ότι οι εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα πρέπει να εφαρμόσουν πρακτικές, όπως:

• Συνεχής έλεγχος της αποτελεσματικότητας του προσωπικού των ΟΤΑ- συνολικά και ανά εργαζόμενο.
• Αξιολόγηση της ατομικής αποδοτικότητας του κάθε εργαζόμενου με «κριτήρια πλήρους διαφάνειας» και «αξιοκρατίας», προκειμένου να προαχθούν οι πλέον ικανοί για τις ανώτερες και ανώτατες θέσεις στους δημοτικούς οργανισμούς.
• Ανάθεση πρόσθετων εργασιών, προκειμένου να βελτιωθεί η ατομική παραγωγικότητα και απόδοση.
• Δημιουργία συστημάτων «ευέλικτης εργασίας», προκειμένου να εξυπηρετούνται καλλίτερα και ταχύτερα οι δημότες, με κύριο στόχο την πάταξη της γραφειοκρατίας.
• Λήψη αποτελεσματικών μέτρων τη μείωση των μισθολογικών δαπανών, εφόσον διαπιστώνεται ότι υπάρχει «πλεονάζον προσωπικό» ή εργαζόμενοι που δεν μεριμνούν ιδιαίτερα για την παροχή καλλίτερων υπηρεσιών προς τους πελάτες.

Έτσι, μειώνοντας τις γενικές και τις επιμέρους δαπάνες και βελτιώνοντας τις αποδόσεις προσωπικού οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης δύνανται να πραγματοποιήσουν γρήγορα τον εξορθολογισμό των δαπανών και των εσόδων τους, δημιουργώντας πρωτογενή πλεονάσματα, τα οποία μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για άσκηση πρόσθετων κοινωνικών παροχών.

Επιπλέον, επειδή η πραγματοποίηση δημοτικών επενδύσεων κατά κανόνα έχει αρνητικές κεφαλαιακές αποδόσεις, είναι δυνατόν δημοτικά ακίνητα ή και πρωτογενείς πόροι από ετήσια πλεονάσματα να αξιοποιηθούν – μέσα από διαδικασίες απόλυτης διαφάνειας – να μπουν ΟΤΑ ως μειοψηφούντες μέτοχοι σε επενδυτικά έργα με τους ιδιώτες να αναλαμβάνουν επιχειρηματικά και επενδυτικά ρίσκα, προκειμένου να δημιουργηθούν ανταγωνιστικές επιχειρήσεις στην ελληνική περιφέρεια.

________

Το "ξεκίνημα" για ένα επιτυχημένο Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε:9.12.2012

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να αναδειχθεί σε κύριο παράγοντα προώθησης της Οικονομικής Ανάπτυξης μέσω ιδιωτικών επενδύσεων που θα δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης και νέα εισοδήματα.

 Λαμβάνοντας υπόψη ότι για αρκετά χρόνια θα είναι περιορισμένοι οι πόροι για την πραγματοποίηση Δημοσίων Επενδύσεων – λόγω των μεγάλων δημοσιονομικών ελλειμμάτων της χώρας – η Τοπική Αυτοδιοίκηση οφείλει να γίνει «πρωταγωνίστρια» για προσέλκυση επενδύσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο (βλ. σχετικό άρθρο της 6.12.2012).

Η προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση -  με Στρατηγικό Στόχο και Όραμα τη βελτίωση του επιπέδου ευημερίας και τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων εργασίας – προϋποθέτει την εκπόνηση ενός πλήρως τεκμηριωμένου και ρεαλιστικού  Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου.

Το Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα εκείνα τα στοιχεία που θα επιτρέπουν σε κάθε υποψήφιο επενδυτή να έχει μια απόλυτα ακριβή εικόνα του περιβάλλοντος και όλων εκείνων των παραμέτρων που θα επιτρέψουν σε μια επιχείρηση να πραγματοποιήσει επενδύσεις που θα αποφέρουν ικανοποιητικές αποδόσεις σε συγκεκριμένο βάθος χρόνου.
Το Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο επιτρέπει τη συνοπτική παρουσίαση (profile) των «συγκριτικών πλεονεκτημάτων» που διαθέτει μια περιφέρεια σε σχέση με άλλες για την  προσέλκυση επενδύσεων, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και τις πιο σημαντικές «επενδυτικές ευκαιρίες» που διανοίγονται για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές.

 

Στη συνέχεια περιγράφονται ορισμένα από τα «βασικά βήματα» που απαιτείται να γίνουν για την εκπόνηση μιας Στρατηγικής Περιφερειακής Ανάπτυξης και ενός ρεαλιστικού Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου μιας περιφέρειας που θέλει να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια για να δημιουργηθούν βιώσιμες και  διεθνώς ανταγωνιστικές επιχειρήσεις, συμβάλλοντας έτσι στην αύξηση των θέσεων εργασίας και του βιοτικού επιπέδου των κατοίκων της περιοχής.

Εδώ πρέπει να γίνουν μερικές σημαντικές διευκρινήσεις:

 

• Η Στρατηγική Περιφερειακή Ανάπτυξη δείχνει τον «οδικό χάρτη» που πρέπει να ακολουθήσει μια περιφέρεια σε βάθος χρόνου προκειμένου να πετύχει ένα υψηλότερο επίπεδο ευημερίας για τους κατοίκους της.
• Ο Στρατηγικός Στόχος είναι σαφώς καθορισμένος και για την επίτευξη του όλοι οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς συνεργάζονται στενά για την υλοποίηση των επιμέρους πολιτικών που θα πρέπει να υλοποιηθούν.
• Το Στρατηγικό Σχέδιο περιλαμβάνει τις βασικές πολιτικές που θα πρέπει να ασκηθούν προκειμένου να επιτευχθεί ο Στρατηγικός Στόχος της Περιφέρειας και να εξασφαλισθεί η Βιώσιμη Ανάπτυξή της. Το Στρατηγικό Σχέδιο δεν περιλαμβάνει μόνο οικονομικές πολιτικές, αλλά και άλλες που συνδέονται με το περιβάλλον, καλλίτερη ζωή για όλους τους κατοίκους κλπ.
• Το Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο περιλαμβάνει μια σειρά από επενδυτικές προτάσεις που θα υποβληθούν για αξιολόγηση προς τους υποψήφιους επενδυτές, προκειμένου αυτοί να προχωρήσουν στην υλοποίηση επενδύσεων που θα αποτελέσουν την κινητήρια δύναμη για την Οικονομική Ανάπτυξη μιας περιφέρειας. Το Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο δεν είναι λεπτομερές – όπως είναι τα επενδυτικά σχέδια των επιχειρήσεων – αλλά επικεντρώνεται στην προβολή των πλεονεκτημάτων που θα έχουν οι επενδυτές εάν επιλέξουν κάποιες από τις επενδυτικές προτάσεις της Περιφέρειας. Παρέχει, όμως, πάρα πολλές λεπτομέρειες τόσο ορισμένους επιλεγμένους επενδυτικούς στόχους, όσο και και στις διευκολύνσεις που θα έχουν από το εξωτερικό περιβάλλον μέσα στο οποίο θα δραστηριοποιηθούν.

 

Μετά από όσα αναφέρθηκαν και διευκρινίσθηκαν περιγράφονται μερικά από τα «πρώτα βήματα» που πρέπει να γίνουν μέχρι να ολοκληρωθεί ένα Περιφερειακό Επενδυτικό Σχέδιο.

Βήμα Πρώτο: Κατανόηση της αναγκαιότητας του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδιασμού και του Επενδυτικού Σχεδίου

Σε μια περίοδο παγκοσμιοποίησης και πλήρους ανοίγματος των αγορών εκείνο που προέχει για μια περιφέρεια είναι να προχωρήσει στο Στρατηγικό Αναπτυξιακό Σχεδιασμό, εντοπίζοντας κατ΄αρχήν τα συγκριτικά οικονομικά πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα που εμφανίζει μια περιοχή, στην οποία υπάρχουν πολυάριθμοι πόροι: τοπικές επιχειρήσεις, ανθρώπινο δυναμικό, διοικητικές υπηρεσίες κλπ. Αυτή η «αυτογνωσία» επιτρέπει να εντοπισθούν όλοι εκείνοι οι θετικοί και αρνητικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις των επενδυτών πριν προχωρήσουν στην απόφαση πραγματοποίησης μιας μεγάλης επένδυσης που συνεπάγεται διάφορους επιχειρηματικούς και άλλους κινδύνους.

Έτσι θα πρέπει κατ΄αρχήν να γίνει μια καταγραφή όλων εκείων των παραγόντων που θα δώσουν απαντήσεις στα ακόλουθα βασικά ερωτήματα:

1. Πού βρισκόμαστε τώρα;

2. Ποιες είναι οι προοπτικές μας στο μέλλον με βάση τα σημερινά δεδομένα;

3. Ποιο είναι το Όραμά μας για το μέλλον της Περιφέρειας, τους κατοίκους της και τις επιχειρήσεις;

4 Τι πρέπει να κάνουμε για να γίνει πραγματικότητα το Όραμά μας για την Περιφέρεια μέσα στα επόμενα χρόνια;

 

Οι απαντήσεις στα ανωτέρω ερωτήματα αποτελούν στην πράξη τις διαδικασίες για να θέσουμε τις βάσεις κατάρτισης του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδιασμού. Ο Στρατηγικός Σχεδιασμός είναι μια έννοια κατά πολύ ευρύτερη του Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου, καθώς αυτό προκύπτει από τις επιμέρους δράσεις και την αποτελεσματικότητα του Στρατηγικού Σχεδιασμού, επηρεάζοντας σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό και τη διαμόρφωση του Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου.

Είναι προφανές ότι τους ιδιώτες επενδυτές ενδιαφέρει εξαιρετικά τοι εξωτερικό περιβάλλον δραστηριοποίησης μιας επιχείρησης και τις σχετικές απαντήσεις, για το πώς είναι δυνατόν να γίνει πιο ελκυστικό, μπορεί να τους δώσει ένας ολοκληρωμένος Περιφερειακός Στρατηγικός Σχεδιασμός.

Συνεπώς, στην εκπόνηση των σχετικών σχεδίων χρονικά προηγείται η εκπόνηση του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδιασμού έναντι του Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου.

Επομένως σε αυτή τη φάση οι τοπικοί ηγέτες οφείλουν να κατανοήσουν ότι:

• Κανένας επενδυτής δεν θα ενδιαφερθεί να πραγματοποιήσει κάποια επένδυση εάν δεν έχει μιαν απολύτως σαφή εικόνα της σημερινή κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή και της μελλοντικής πορείας της.
• Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη ανάλυση σειράς διαφορετικών οικονομικών, κοινωνικών, πολιτιστικών κλπ παραγόντων που τελικά επηρεάζουν τις επενδυτικές αποφάσεις.
• Οι επενδυτές πέρα από τις διάφορες αναλύσεις, προτάσεις κλπ που θα τους υποβληθούν χρειάζονται να έχουν απέναντι τους ένα Φορέα που να γνωρίζει σε βάθος όλες τις απαντήσεις που θα θέσουν με ερωτήσεις τους οι υποψήφιοι επενδυτές.
• Κανένα Περιφερειακό Στρατηγικό και Επενδυτικό Σχέδιο δεν μπορεί να είναι πειστικό εάν δεν παρουσιάζει με αντικειμενικό τρόπο τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιφέρειας σε σχέση με άλλες περιφέρειες ή άλλες χώρες που μπορούν να αξιοποιήσουν οι υποψήφιοι επενδυτές.

 

Βήμα Δεύτερο: Δημιουργία Επιτροπής εκπόνησης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου

Το πιο σημαντικό βήμα για την εκπόνηση του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδιασμού και του Επενδυτικού Σχεδίου είναι η σύσταση και λειτουργία μιας Επιτροπής (steering committee) στην οποία θα ανατεθεί η διεκπεραίωση του πλήρους έργου.

Για την αποτελεσματικότητα αυτής της Επιτροπής – που μπορεί μεταγενέστερα να αποκτήσει νομική οντότητα, παίρνοντας τη μορφή Επενδυτικού Φορέα, εταιρείας κλπ – βασικές προϋποθέσει είναι:

• Η Επιτροπή τελεί υπό την εποπτεία ενός συγκεκριμένου και πλήρως αναγνωρισμένου φορέα (Περιφέρειας, Δήμου κλπ) που έχει μεγάλες αρμοδιότητες και τη δυνατότητα πολλαπλής υποστήριξης του έργου της Επιτροπής.
• Η Eπιτροπή έχει ως μέλη άτομα με μεγάλες εμπειρίες σε θέμα οικονομικής ανάπτυξης, επιχειρηματικότητας κλπ, τυγχάνουν γενικής αναγνώρισης, είναι ανεξάρτητα κλπ και γενικά έχουν όλες εκείνες τις αντικειμενικές και υποκειμενικές προϋποθέσεις για να επιτελέσουν με επιτυχία το έργο τους.
• Η Επιτροπή λειτουργεί συνεχώς μέχρις ότου φέρει σε πέρας το έργο της, κάνοντας απολογισμό, προγραμματισμό, αξιολογήσεις κλπ σε τακτά χρονικά διαστήματα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, σε Επιμελητήρια κλπ.
• Τα μέλη της Επιτροπής εκπαιδεύονται και εξειδικεύονται σε θέματα περιφερειακής ανάπτυξης, επενδύσεων, επιχειρησιακά σχέδια, ερευνών αγοράς, κλπ «εργαλείων» που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του Περιφερειακού Στρατηγικού Σχεδιασμού και το Επενδυτικού Σχεδίου.
• Η Επιτροπή έχει την εξουσιοδότηση και αρμοδιότητα να συμβουλεύεται και να επικοινωνεί με διαφόρους φορείς και φυσικά πρόσωπα, όπως: Επιμελητήρια, επιχειρηματίες, οργανώσεις καταναλωτών, τοπικούς παράγοντες, δικηγόρους, κρατικούς οργανισμούς, υπουργεία κλπ που έχουν σχέση με το αντικείμενο εργασιών της.
• Η Επιτροπή έχει την υποστήριξη και την ευθύνη να διενεργεί έρευνες γνώμης, κλπ προκειμένου να κατανοήσει ελεύθερα και με τον πιο αντικειμενικό τρόπο το σύνολο των προβλημάτων και των δυνατοτήτων της Περιφέρειας.

Πέραν αυτών στη σχετική Επιτροπή θα πρέπει να εξασφαλισθούν όλα τα βασικά μέσα για να μπορέσει να ολοκληρώσει το έργο της, όπως:

• Γραφεία.
• Κατάλληλο προσωπικό για εκτέλεση διοικητικών κλπ βασικών εργασιών κλπ.

Εξάλλου, πολύτιμη θα είναι και η δημιουργία περιφερειακών, ερευνητικών κλπ επιτροπών – που θα πλαισιώνουν την Επιτροπή – προκειμένου να εκτελέσουν διάφορες επιμέρους εξειδικευμένες εργασίες.

 

Βήμα Τρίτο: Ευαισθητοποίηση των ενδιαφερομένων μερών (stakeholders)

 

Βασική ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι να ευαισθητοποιήσει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (stakeholders) σχετικά με τους σκοπούς σύστασης και λειτουργίας της Επιτροπής, προκειμένου να υποστηριχθεί πολύπλευρά το έργο που έχει αναλάβει από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη.

Στο πλαίσιο της σχετικής προσπάθειας πριν απ΄ όλα θα ετοιμασθεί ένα κατανοητό κείμενο που θα εξηγεί πλήρως τους λόγους για τους οποίους καλούνται οι διάφοροι φορείς, φυσικά πρόσωπα κλπ να ενημερώσουν εμπεριστατωμένα τα μέλη της Επιτροπής, ώστε αυτή να συγκεντρώσει προτάσεις, στοιχεία κλπ που θα είναι πολύτιμη πρώτη ύλη για την εκπόνηση της Στρατηγικής Περιφερειακής Ανάπτυξης και ενός ρεαλιστικού Περιφερειακού Επενδυτικού Σχεδίου.

Η σχετική «ευαισθητοποίηση» είναι δυνατόν να γίνει με πολλούς τρόπους, όπως:

• Συνέντευξη Τύπου και έκδοση Δελτίων Τύπου σχετικά με τους επιδιωκόμενους στόχους και τα οφέλη που θα προκύψουν για τις Τοπικές Κοινωνίες.
• Ραδιοφωνικές, τηλεοπτικές  κλπ συνεντεύξεις ώστε οι επιδιωκόμενοι Στόχοι να γίνουν γνωστοί σε ευρύτερα και διαφορετικά κοινά.
• Επιστολές προς διάφορους φορείς για ανάπτυξη συνεργασίας κλπ

 

Μεταξύ των ενδιαφερομένων μερών μπορεί να είναι:

• Αγροτικοί σύλλογοι.
• Επιμελητήρια.
• Περιφερειακές Υπηρεσίες.
• Διοικήσεις νοσοκομείων.
• Επιχειρηματίες.
• Διευθυντές καταστημάτων τραπεζών.
• Διακεκριμένα μέλη των τοπικών κοινωνιών.

Προσεγγίζοντας όλες τις κοινωνικο-επαγγελματικές κλπ ομάδες των Τοπικών Κοινωνιών πραγματοποιούνται οι ακόλουθες βασικές ενέργειες:

• Καταγραφή απόψεων της κάθε ομάδας σχετικά με την παρούσα κατάσταση και τις προοπτικές του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιούνται.
• Προτάσεις για τις δυνατότητες βελτίωσης του οικονομικού, κοινωνικού, πολιτιστικού κλπ περιβάλλοντος μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για την αύξηση της συνολικής παραγωγής και των παρεχομένων υπηρεσιών, καθώς και τρόπους για τη μείωση του γενικού κόστους.
• Προτάσεις για τομείς στους οποίους θα μπορούσε να εκδηλωθεί ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον.
• Περιγραφή της κατάστασης των υποδομών της ευρύτερης περιφέρειας και τρόπους που θα μπορούσαν να βελτιωθούν με το χαμηλότερο δυνατό τρόπο.
• Ποιότητα του εκπαιδευτικού συστήματος της περιοχής και τρόποι που θα το καθιστούσαν περισσότερο προσαρμοσμένο προς τις ανάγκες των τοπικων επιχειρήσεων, ελευθέρων επαγγεελματιών κλπ.
• Συγκέντρωση διαφόρων άλλων ποληροφοριών και προτάσεων που θα ήσαν χρήσιμες για την εκπόνηση του Στρατηγικού Περιφερειακού Σχεδίου και το Επενδυτικού Σχεδίου.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η προσέγγιση εκπροσώπων των εργαζομένων, ανέργων, νέων, συνταξιούχων κλπ προκειμένου να εκθέσουν τις απόψεις του σχετικά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και το πώς βλέπουν το μέλλον. Στο πλαίσιο αυτής της δράσης βασικός επιδιωκόμενος σκοπός είναι να αντληθούν χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις:

• Επικρατούσες συνθήκες εργασίας και δυνατότητες βελτίωσής τους.
• Τρόποι αντιμετώπισης της ανεργίας και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι οικογένειές τους.
• Επίπεδο γνώσεων και δυνατότητες προσαρμογής τους μέσα στην παραγωγική διαδικασία κλπ.

Στο πλαίσιο της σχετικής δράσης ξεχωριστή σημασία έχει η προσέγγιση των εκπροσώπων των παραγωγικών τάξεων και μεμονωμένα των επιχειρηματιών, προκειμένου να καταγραφούν οι απόψεις τους σχετικά με:

• Κατάσταση και προοπτικές των τοπικών επιχειρήσεων (κερδοφορία, βαθμός απασχόλησης εγκατεστημένου δυναμικού, δυνατότητες πρόσβασης στο τραπεζικό σύστημα, ανταγωνιστικότητα κλπ.
• Εντοπισμός των πλεονεκτημάτων που έχουν οι τοπικές επιχειρήσεις και των προβλημάτων κατά την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας.
• Εργασιακές σχέσεις και ανάγκες των επιχειρήσεων – τρέχουσες και μελλοντικές – για εργατοϋπαλληλικό δυναμικό.
• Βαθμός αξιοποίησης νέων τεχνολογιών, συμμετοχή σε ερευνητικά προγράμματα για αξιοποίηση τους από τις επιχειρήσεις.
• Δυνατότητες που έχει η περιοχή να προσελκύσει ιδιώτες επενδυτές και προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπισθούν για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος κλπ.
• Κίνητρα που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν σε όφελος της βιωσιμότητας των επιχειρήσεων.
• Επιπτώσεις στη δραστηριοποίηση των επιχειρήσεων από το υφιστάμενο εθνικό φορολογικό σύστημα και προτάσεις για τη βελτίωσή του, ώστε αυτό να συμβάλλει στη γενική οικονομική ανάπτυξη και ειδικότερα για την ισχυροποίηση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας των τοπικών επιχειρήσεων κλπ.

 

Το σύνολο των απόψεων και προτάσεων που θα καταγραφούν θα αποτελέσει μια πρώτη βάση δεδομένων για ταξινόμηση, κατάταξη με βάση τις προτεραιότητες και μετέπειτα επεξεργασία τους.

Όμως δεν σταματάει εδώ η ευαισθητοποίηση των stakeholders αλλά αυτή αποτελεί την αφετηρία για μια μακροχρόνια και εποικοδομητική συνεργασία με την Επιτροπή, έτσι ώστε οι stakeholders να αισθάνονται ότι συμμετέχουν σε μια κοινή προσπάθεια που θα έχει οφέλη για όλους.

________

Τοπική Αυτοδιοίκηση: Στρατηγική

για την προσέλκυση επενδυτών

"Δέκα βήματα" για την αποτελεσματική καταπολέμηση της Ανεργίας

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 6.12.2012

          Η πρωτοφανής ανεργία που πλήττει την Ελλάδα μπορεί να αντιμετωπισθεί αποτελεσματικά μόνο με την κινητοποίηση των επιχειρηματιών και τη στενή συνεργασία τους με τις τοπικές αρχές για την υλοποίηση βιώσιμων επενδύσεων.

          Η Κεντρική Διοίκηση μπορεί να δημιουργήσει το κατάλληλο θεσμικό και φορολογικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων και να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις, ώστε α εισρεύσουν κεφάλαια για αποπληρωμή του δημοσίου χρέους. Σε καμιά περίπτωση, όμως, η Κεντρική Διοίκηση δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα της ανεργίας μέσω μαζικών επενδύσεων, αφού ούτε κεφάλαια διαθέτει ούτε τις ικανότητες να υλοποιεί βιώσιμες επενδύσεις.

          Συνεπώς, η Τοπική Αυτοδιοίκηση μπορεί να γίνει η «γέφυρα» για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, δημιουργώντας σε τοπικό ή περιφερειακό επίπεδο το κατάλληλο περιβάλλον και τις προϋποθέσεις για να δραστηριοποιηθούν βιώσιμες επιχειρήσεις. Για να επιτευχθεί ένας τέτοιος αναπτυξιακός στόχος σε τοπικό και [περιφερειακό επίπεδο – με σκοπό να καταπολεμηθεί η ανεργία και να αυξηθούν τα εισοδήματα – απαιτείται η εκπλ΄΄ηρωση των εξής βασικών υποχρεώσεων:

1. Αναπτυξιακή κουλτούρα: Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές «δεσμεύονται» ότι θα έχουν πρώτη προτεραιότητα την προστασία και διευκόλυνση των προσπαειών για ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών. Αυτό σημαίνει ότι οι τοπικές αρχές στο σύνολό τους θα έχουν ως κεντριή στρατηγική τους την αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών, των τοπικών υπηρεσιών κλπ, ώστε αυτή να είναι πλήρως ενθαρρυντική για την ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουιών.

2. Φορέας Στρατηγικής Ανάπτυξης: Ένας από τους κύριους παράγοντες επιτυχημένης Στρατηγικής Ανάπτυξης είναι να δημιουργηθεί εκείνος ο φορέας που θα αναλάβει το έργο προσέλυσης και διευκόλυνσης επενδυτικών σχημάτων. Η επιτυχία της Αποστολής ενός τοπικού η περιφερειακού υποστηρικτικού φορέα επενδύσεων θα αποτελεί πρώτιστο μέλημα όχι μόνο των λειτουργικών δραστηριοτήτων των τοπικών και περιφερειακών αρχών αλλά και – το σημαντικότερο – των ίδιων των δημοτών.

3. Συνεργασία με ντόπιους επιχειρηματίες: Ξεχωριστή σημασία για την επιτυχία μιας σχεδιαζόμενης Στρατηγικής Περιφερειακής ή Τοπικής Ανάπτυξης αποτελεί η στενή συνεργασία των τοπικών και περιφερειακών αρχών με τους Επιμελητηριακούς Φορείς και τους επιχειρηματίες της ευρύτερης περιοχής. Μέσα από αυτή τη συνεργασία – που πρέπει να είναι προγραμματισμένη μ συναντήσεις σε βάθος χρόνου – μπορούν να αξιοποιηθούν όλες οι εμπειρίες των Επιμελητηρίων και των επιχειρηματιών, ώστε να εντοπισθούν ευκολότερα και ταχύτερα τόσο τα προβλήματα που πρέπει να υπερνικηθούν όσο και οι πολιτικές που θα πρέπει να υλοποιηθούν ώστε να στεφθεί με επιτυχία η σχεδιαζόμενη Αναπτυξιακή Στρατηγική.

4. Συγκριτικά πλεονεκτήματα: Σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο θα πρέπει να εντοπισθούν με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια τα «συγκριτικά πλεονεκτήματα» που διαθέτει η κάθε περιοχή. Με βάση τα σχετικά συμπεράσματα μπορούν να δημιουργηθούν οι επενδυτικές προτεραιότητες που θα ενδιέφεραν υποψήφιους επενδυτές. Προϋπόθεση για να εντοπισθούν τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας περιοχής είναι να εξασφαλισθεί συνεργασία με εξειδικευμένη εταιρεία συμβούλων που έχει εμπειρίες σε θέματα επενδύσεων και κατάρτισης προμελετών σκοπιμότητας και βιωσιμότητας (pre-feasibility studies).

5. Τραπεζικές συμβουλές: Με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις και τα αρχικά σχέδια για τρόπους προσέλκυσης υποψηφίων επενδυτών σε συγκεκριμένους τομείς είναι πολύ χρήσιμο να ζητηθούν συμβουλές από τοπικούς εκπροσώπους τραπεζών προκειμένου να αξιοποιήσουν τις εμπειρίες τους για την αντιμετώπιση προβλημάτων επιχειρήσεων, επενδυτικών έργων, γενικά κόστη χρηματοδότησης, αποτιμήσεις δημοτικών εκτάσεων προς αξιοποίηση κλπ.

6. Ανθρώπινο δυναμικό: Αποτελεί ίσως τον πιο κρίσιμο παράγοντα που υπολογίζει κάθε υποψήφιος επενδυτής, καθώς οι σύγχρονες επενδύσεις σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία προϋποθέτουν πολύ εξειδικευμένο και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό. Επειδή στον τομέα αυτό υπάρχει «σοβαρή υστέρηση» της ελληνικής περιφέρειας το πρόβλημα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ένα οργανωμένο και αποτελεσματικό πρόγραμμα εκπαίδευσης, κατάρτισης και εξειδίκευσης.

7. Διαπεριφερειακή συνεργασία: Λαμβάνοντας υπόψη τις εμπειρίες από τις περισσότερο αναπτυγμένες χώρες, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έχουν πρωτοβουλίες για προσέλκυση επενδύσεων που στηρίζονται σε ευρείες  διαπεριφερειακές συνεργασίες. Η συνεργασία μεταξύ όμορων περιφερειών και κοινοτήτων είναι πολλαπλά και αμοιβαία επωφελής, καθώς, μεταξύ άλλων, εξασφαλίζονται: στενή συνεργασία όμορων Επιμελητηρίων, τοπικών και κρατικών υπηρεσιών, μεγάλου αριθμού επιχειρηματιών κλπ με σκοπό την εκπόνηση ενός ενιαίου Διαπεριφερειακού Στρατηγικού Αναπτυξιακού Σχεδίου. Μέσα από αυτές τις συνεργασίες μπορεί να προωθηθούν ευκολότερα συνεργασίες μεταξύ επιχειρηματιών, τραπεζών, κινητοποίηση και συγκέντρωση παραγωγικών δυνάμεων, εκπαιδευτικών φορέων κλπ 

8. Εκπόνηση Στρατηγικής Ανάπτυξης: Με βάση τις ανωτέρω διαδικασίες, τα συμπεράσματα προμελετών, τις προτάσεις Επιμελητηρίων, επιχειρηματιών κλπ ο Φορέας Περιφερειακής Στρατηγικής Ανάπτυξης προχωρεί στην εκπόνηση μιας ολοκληρωμένης Περιφερειακής Στρατηγικής Ανάπτυξης που θα καθορίζει τους κεντρικούς επενδυτικούς στόχους για την προσέλκυση υποψηφίων επενδυτών.

9. Συνεργασία με τα αρμόδια υπουργεία:  Πολύ σημαντικός παράγοντας επιτυχίας ενός Περιφερειακού Σχεδίου Στρατηγικής Ανάπτυξης είναι η συνεργασία με τα υπουργεία που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με την προσέλκυση διεθνών και εγχωρίων επενδυτών για διάφορα έργα ανά την επικράτεια. Μέσα από αυτές τις συνεργασίες είναι δυνατόν να παρασχεθεί η κρατική υποστήριξη για την επιτυχία τοπικών ή Περιφερειακών Σχεδίων Στρατηγικής Ανάπτυξης.

10. Επικοινωνία της Περιφερειακής Στρατηγικής Ανάπτυξης: Ο πλέον αποφασιστικός παράγοντας επιτυχίας ενός Σχεδίου Στρατηγικής Ανάπτυξης είναι η υπεύθυνη, συνεχής και πλήρως τεκμηριωμένη επικοινωνία του σε διαφορετικά κοινά, με ιδιαίτερη έμφαση προς τις Τοπικές Κοινωνίες, οι οποίες πρέπει να είναι απόλυτα πεπεισμένες ότι θα έχουν οικονομικά οφέλη. Έτσι, έχοντας εξασφαλισμένη την πλήρη υποστήριξη των Τοπικών Κοινωνιών το επόμενο «μεγάλο βήμα» είναι η επικοινωνία του προς τους υποψήφιους επενδυτές. Η σχετική επικοινωνία είναι το «πιο δύσκολο κομμάτι» του όλου έργου, καθώς οι επενδυτές θα πρέπει να έχουν μια απόλυτα σαφή και τεκμηριωμένη εικόνα για τα οφέλη, τις αναμενόμενες κεφαλαιακές αποδόσεις, ακόμη και τα ενδεχόμενα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν από τη συμμετοχή τους σε κάποιο επενδυτικό σχέδιο.

________

Η Παραγωγική Οικονομία χρειάζεται

σύγχρονα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 1.12.2012

Η βιωσιμότητα της Ελληνικής Οικονομίας και των επιχειρήσεων δεν θα εξασφαλισθεί εάν τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ δεν μετατραπούν σε «γέφυρες» των ελληνικών επιχειρήσεων για την ασφαλή μετάβασή τους στην Οικονομία της Γνώσης, που ενισχύει κατακόρυφα τη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

Μια από τις «χρόνιες ασθένειες» της Ελληνικής Οικονομίας – ίσως η πιο σημαντική – είναι ότι το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας είναι αποκομμένο εδώ και δεκαετίες από τον κόσμο της Οικονομίας και της Επιχειρηματικότητας. Το εκπαιδευτικό δυναμικό αδυνατεί να κατανοήσει ότι ο μοναδικός λόγος ύπαρξής του είναι να υπηρετεί τις ανάγκες της Κοινωνίας και της Οικονομίας, καταρτίζοντας και εξειδικεύοντας κατάλληλα νέους ανθρώπους, ώστε να είναι ικανοί να στελεχώνουν με υψηλή αποτελεσματικότητα το Δημόσιο Τομέα και τον Επιχειρηματικό Τομέα.

Δυστυχώς το εκπαιδευτικό σύστημα αδυνατεί πλήρως να προωθήσει έρευνες που να έχουν επιχειρηματικές εφαρμογές και οφέλη για το Κοινωνικό Σύνολο.

Σήμερα οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες επιχειρήσεις είναι εκείνες που διαθέτουν προϊόντα τα οποία βασίζονται σε προηγμένες έρευνες και τεχνολογίες, που εξασφαλίζονται μέσω της στενής συνεργασίας τους με πανεπιστήμια, τεχνολογικά ινστιτούτα και ερευνητικά κέντρα. Με απλά λόγια, το ανώτερο εκπαιδευτικό σύστημα πραγματοποιεί έρευνες τις οποίες διαθέτει σε συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, οι οποίες με τη σειρά τους τις αξιοποιούν και τις προσαρμόζουν, ώστε να μετατραπούν σε υπηρεσίες και προϊόντα που θα πωλούνται σε διαφορετικά κοινά.

Τα «προϊόντα της γνώσης» έχουν το πλεονέκτημα ότι αντιμετωπίζουν περιορισμένο ανταγωνισμό και πολύ μεγάλη ζήτηση, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να εξασφαλίζουν ταχεία άνοδο των πωλήσεων και των κερδών τους. Επιπλέον τα «προϊόντα γνώσης» διατίθενται εύκολα στη διεθνή αγορά, αρκεί βέβαια να βασίζονται σε μεγάλα και οργανωμένα δίκτυα και σε υψηλές δαπάνες διαφημιστικής και επικοινωνιακής προβολής τους.

Εφόσον μια χώρα διαθέτει μεγάλο αριθμό καινοτόμων επιχειρήσεων και ισχυρά εκπαιδευτικά συστήματα – κατάλληλα προσαρμοσμένων για να εξυπηρετούν τις ανάγκες των επιχειρήσεων – τότε οι επιτυγχανόμενοι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης δημιουργούν τις προϋποθέσεις για διατήρηση σε χαμηλά επίπεδα της ανεργίας, δημιουργία νέων εισοδημάτων, αύξηση των επενδύσεων κλπ.

Επιπλέον, πολλές επιχειρήσεις στο εξωτερικό δημιουργούν «συστάδες επιχειρήσεων» (clusters) στις οποίες συμμετέχουν πανεπιστήμια, τεχνολογικά ιδρύματα και ερευνητικά ινστιτούτα και κέντρα που παρέχουν εξειδικευμένη πληροφόρηση αλλά και ερευνητικές εργασίες κοινής χρήσης για τις επιχειρήσεις μέλη του (cluster) με αμοιβαία οφέλη για όλα τα συνεργαζόμενα μέρη.

Από την άλλη πλευρά χώρες σαν την Ελλάδα, που δεν έχει

ένα εκπαιδευτικό σύστημα κατάλληλα προσαρμοσμένο για να καλύπτει τις ανάγκες των επιχειρήσεων μέσω της «οικονομίας της γνώσης», τότε δημιουργούνται εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες αφού:

• οι πτυχιούχοι δεν μπορούν να εξασφαλίσουν βιώσιμες θέσεις εργασίας, αφού δεν έχουν τα κατάλληλα εφόδια για παροχή εξειδικευμένων εργασιών,
• οι επιχειρήσεις παρακμάζουν, καθώς δεν διαθέτουν καινοτόμες υπηρεσίες και προϊόντα, αλλά παραμένουν προσκολλημένες σε «ξεπερασμένα παραγωγικά μοντέλα»,
• το Κοινωνικό Σύνολο επωμίζεται μεγάλες δαπάνες για τη λειτουργία του εκπαιδευτικού συστήματος, χωρίς ωστόσο να προκύπτουν άμεσα ή έμμεσα οφέλη για τους φορολογούμενους πολίτες, αφού αυξάνεται σε πρωτοφανή επίπεδα η ανεργία των νέων.

Δυστυχώς για τον τόπο που γέννησε τους μεγαλύτερους φιλοσόφους όλων των εποχών, το σημερινό εκπαιδευτικό σύστημα είναι σε πλήρη αδυναμία να συμβάλλει στην ενεργό υποστήριξη της αναδιάρθρωσης και της βιώσιμης ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας!

Και αυτό πρέπει να αλλάξει το δυνατόν συντομότερα…

________

Εθνική ανάγκη η υποστήριξη

 των εξαγωγικών επιχειρήσεων

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

28.11.2012

          Η ταχεία ρύθμιση των οφειλών του Δημοσίου προς τις επιχειρήσεις θα πρέπει αποτελεί πρώτη προτεραιότητα μετά την εξασφάλιση περίπου 7 δισ. ευρώ από το EUROGROUP.

          Όμως, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να προηγηθεί η τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων του Κράτους από οφειλές ΦΠΑ περίπου 2 δισ. ευρώ προς τις εξαγωγικές επιχειρήσεις, καθώς αυτές αντιμετωπίζουν πρόβλημα πολύ χαμηλής ρευστότητας και κινδύνους απώλειας αγορών στο εξωτερικό.

          Σίγουρα η δημοσιονομική λιτότητα και οι προωθούμενες διαρθρωτικές αλλαγές – και κυρίως αυτές στο χώρο των εργασιακών σχέσεων – έχουν δημιουργήσει ένα καλλίτερο περιβάλλον για τους Έλληνες εξαγωγείς. Ωστόσο, το μεγαλύτερο πρόβλημα του εξαγωγικού κλάδου είναι η σχεδόν μηδενική ή οριακή χρηματοδότησή τους από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Παράλληλα, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις που είχαν πιστωτικές διευκολύνσεις από τις ξένες τράπεζες και τους προμηθευτές τους αδυνατούν να τις αξιοποιήσουν, καθώς στο σύνολό τους σχεδόν έχουν μπει στην κατηγορία των πελατών «άκρως υψηλού κινδύνου».

          Δεν πρέπει να διαφεύγει της προσοχής μας ότι:

• Χώρες με ισχυρές εξαγωγικές επιχειρήσεις αυξάνουν σημαντικά το Εθνικό Εισόδημα και την εγχώρια απασχόληση.
• Όσο μεγαλύτερες είναι οι εξαγωγές ως ποσοστό του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος τόσο περισσότερο αυτές συμβάλλουν στη δημιουργία πρόσθετων εσόδων (άμεσα ή έμμεσα) για το Κράτος. Δηλαδή, ένας δυναμικά αναπτυσσόμενος εξαγωγικός κλάδος αποτελεί βασική πηγή δημιουργίας εισροών πόρων σε όφελος του Δημοσίου και αντιμετώπισης των δημοσίων ελλειμμάτων.
•  Όσο πιο βελτιωμένο και στέρεο είναι το περιβάλλον για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις τόσο περισσότερο μειώνονται οι πιθανότητες μεταφοράς των δραστηριοτήτων τους σε άλλες χώρες.

Για τους λόγους που αναφέρθηκαν – πέραν της προτεραιότητας που πρέπει να δοθεί για τον ταχύ διακανονισμό οφειλών του Δημοσίου για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις – πρέπει να δοθούν πρόσθετα κίνητρα για την περαιτέρω ανάπτυξη του εξαγωγικού τομέα.

Έτσι, ο προς αναθεώρηση Αναπτυξιακός Νόμος είναι εθνικής σημασίας ανάγκη να «επιβραβεύει» ιδιαίτερα τις εξωστρεφείς εταιρείες που διακρίνονται στις διεθνείς αγορές.

________

Τέσσερις βασικοι κανόνες για

  πετυχημένες ιδιωτικοποιήσεις 

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

27.11.2012

Η επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων σε συνδυασμό με την αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία αποτελούν την «καλλίτερη συνταγή» για να απομακρυνθεί οριστικά ο κίνδυνος της χρεοκοπίας της Εθνικής Οικονομίας.

Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων για να επιταχυνθεί και να είναι αποδοτικό χρειάζεται επειγόντως πρόσθετους μηχανισμούς διοικητικής και νομικής υποστήριξης. Το σημαντικότερο, όμως, είναι το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων να χαρακτηρίζεται από «διαφάνεια», ρεαλισμό, πλήρη σεβασμό των δικαιωμάτων των επενδυτών και Κοινωνική Σκοπιμότητα.

Συγκεκριμένα:

1. Χρειάζεται διενέργεια ανοικτών διεθνών διαγωνισμών αυστηρά υψηλών προδιαγραφών, με κύριο στόχο να προσελκυσθούν κεφαλαιακά ισχυροί επενδυτές που διαθέτουν τις κατάλληλες εμπειρίες για αξιοποίηση των προς πώληση κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Μέσω της τήρησης αυτών των αρχών θα περάσει ένα «διεθνές μήνυμα» ότι η Ελλάδα επιδιώκει να προχωρήσει τον παραγωγικό εκσυγχρονισμό της μέσω της προσέλκυσης διεθνούς αναγνώρισης εταιρειών και ομίλων.
2. Τα επιμέρους προγράμματα θα πρέπει να διέπονται από ρεαλισμό, καθώς – με τα σημερινά και μακροχρόνια οικονομικά δεδομένα της χώρας – δεν θα πρέπει να καλλιεργηθούν υπέρμετρες εκτιμήσεις όσον αφορά τα προβλεπόμενα έσοδα. Ωστόσο, μέσω των ιδιωτικοποιήσεων και της προσέλκυσης εγνωσμένου κύρους διεθνών επενδυτών θα δημιουργηθεί σταδιακά αύξηση των αγοραίων αξιών και της πιστοληπτικής αξιοπιστίας της λοιπής Πραγματικής Οικονομίας.
3. Η «φήμη» της Ελλάδας σε ότι αφορά την προστασία των ξένων επενδυτών διαχρονικά είναι ιδιαίτερα αρνητική, πολύ περισσότερο κατά την τελευταία τριετία… Για το λόγο αυτό θα πρέπει να δημιουργηθεί το κατάλληλο «πολιτικό κλίμα», ότι διαχρονικά θα γίνουν απολύτως σεβαστά τα δικαιώματα των επενδυτών. Ας μην ξεχνάμε ότι η αλλαγή της «αρνητικής εικόνας» της Ελλάδας θα περάσει υποχρεωτικά από τις συμπεριφορές όλων των ενδιαφερομένων μερών έναντι των υποψηφίων επενδυτών. Γιατί αυτοί, τελικά, θα κρίνουν την αξιοπιστία της χώρας όσον αφορά στην προστασία των δικαιωμάτων των επενδυτών.

Τέλος, το σημαντικότερο πρόβλημα των ιδιωτικοποιήσεων είναι η αποτελεσματική επικοινωνιακή αντιμετώπιση του «λαϊκισμού» - που επικρατεί απόλυτα εδώ και δεκαετίες – ο οποίος έχει δημιουργήσει μια εθνική κουλτούρα που είναι σχεδόν εχθρική προς την Επιχειρηματικότητα. Οι πάντες – και προ πάντων τα πολιτικά κόμματα – οφείλουν να κατανοήσουν ότι χωρίς τη σημαντική άνοδο των ιδιωτικών επενδύσεων η Ελλάδα δεν θα ξεφύγει ποτέ από τον «φαύλο κύκλο» της οικονομικής στασιμότητας και πρωτοφανούς ανεργίας…

«Συνταγή επιβίωσης» η τήρηση

 των συμφωνιών με την Τρόϊκα

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 21.11.2012

        Η πιστή εφαρμογή των συμφωνιών της Ελλάδας με την Τρόϊκα – σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις και τη μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων – αποτελούν την «καλλίτερη συνταγή» για την ταχύτερη επιστροφή της χώρας και των επιχειρήσεων στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.

        Παρά τα οξυμένα προβλήματα ρευστότητας των επιχειρήσεων, έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη σταδιακή επιστροφή τους στην οριακή κερδοφορία.

          Ήδη, η διεθνής αναγνώριση από την  Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ των αποτελεσματικών προσπαθειών της κυβέρνησης ανοίγει το δρόμο για την σταδιακή ανάκαμψη της Εθνικής Οικονομίας και τη σταθεροποίηση του Χρηματιστηρίου. Αυτή η αναγνώριση αποτελεί – για πρώτη φορά μετά από χρόνια – ένα «πολύ θετικό μήνυμα» για το μέλλον των επιχειρήσεων και των εργαζομένων της χώρας.

        Επομένως, δεν δικαιολογούνται «πανικός» χωρίς λόγο και πολιτικές μεγαλοστομίες χωρίς αντίκρισμα… Μόνο επιμονή στη συνέχιση των προσπαθειών, χωρίς καμία «χαλάρωση»!

        Αντίθετα, με δεδομένη την πιστή εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους συναρτάται τώρα πλέον με την ίδια τη «βιωσιμότητα της Ευρωζώνης»…

        Όσο ταχύτερα και προγραμματισμένα προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις – και ιδιαίτερα οι ιδιωτικοποιήσεις – τόσο τόσο περισσότερο δεν θα έχουμε κανένα λόγο ανησυχίας, αφού οι εταίροι μας θα πρέπει να λύσουν το «γόρδιο δεσμό» του ελληνικού χρέους. Και αυτό με τη σειρά του συνδέεται με δημοσιονομικά ελλείμματα και δημόσια χρέη της Ισπανίας, Ιταλίας, κλπ …

 

Τα μεγάλα λιμάνια "πόλοι"

επενδύσεων και ανάπτυξης

ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ                                                     

Δημοσιεύθηκε: 20.11.2012

Τα μεγάλα λιμάνια της χώρας αποτελούν τους «κοιμισμένους γίγαντες» που – εάν ενεργοποιηθούν με μια συνεπή Αναπτυξιακή Στρατηγική – μπορούν να αλλάξουν γρήγορα ολόκληρο το επενδυτικό και επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας.

 

Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως να αποκτήσει μια στρατηγική μετατροπής των μεγάλων λιμανιών που παρακμάζουν σε υπερσύγχρονα κέντρα διεθνούς διαμετακομιστικού εμπορίου και μεταφορών μεγάλων όγκων εμπορευμάτων προς τις Βόρειες Χώρες και προς τις χώρες της Αφρικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Η μετατροπή των μεγάλων λιμανιών σε σύγχρονα διαμετακομιστικά κέντρα μπορεί να επιτευχθεί μέσω της προώθησής της αποκρατικοποίησής τους και της ενεργού συμμετοχής μεγάλων εξειδικευμένων εταιρειών που έχουν τα απαιτούμενα κεφάλαια, τις απαιτούμενες εμπειρίες και την πιστοληπτική ικανότητα για να πραγματοποιήσουν μεγάλες επενδύσεις εκσυγχρονισμού.

 

Εμπειρίες από το παρελθόν

 

Ιστορικά τα λιμάνια της χώρας έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην Εθνική Οικονομία, αφού έγιναν κύριοι «πόλοι ανάπτυξης» με την τη λειτουργία, γύρω από αυτά, εκατοντάδων και χιλιάδων επιχειρήσεων. Το παράδειγμα της ανάπτυξης του λιμανιού του Πειραιά στην περίοδο του μεσοπολέμου είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό, καθώς ο Πειραιάς αποτέλεσε κύριο πόλο ανάπτυξης χιλιάδων μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων, ενώ αποτέλεσε μαγνήτη για την προσέλκυση δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων που συγκεντρώθηκαν από διάφορες γωνιές της ελληνικής περιφέρειας.

 Ωστόσο, ο «επιχειρηματικός μαρασμός» που σημειώθηκε μακροχρόνια στις πόλεις με μεγάλα λιμάνια (Πειραιάς, Θεσσαλονίκη, Πάτρα) οφείλεται σε δύο βασικούς παράγοντες:

• Οι λειτουργούσες επιχειρήσεις έφθιναν συνεχώς από πλευράς ανταγωνιστικότητας, καθώς ήσαν προσανατολισμένες αφενός στην παραγωγή προϊόντων απομειούμενης διεθνούς ζήτησης και αφετέρου στη διάθεση σχεδόν αποκλειστικά στην εσωτερική αγορά, που στρεφόταν ολοένα και περισσότερο σε εισαγωγές με μεγάλη προστιθέμενη αξία.
• Οι φορείς διαχείρισης των μεγάλων (και, φυσικά, και των μικρότερων) λιμανιών παραμένουν κρατικοί, χωρίς καμία απολύτως δυνατότητα διεθνοποίησης εργασιών και αξιοποίησής τους ως διαύλους για τη διαμετακόμιση μεγάλων όγκων προϊόντων αφενός προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και αφετέρου από την Ευρώπη προς τις χώρες της Αφρικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Για να μπει ξανά η χώρα στο «διεθνή επενδυτικό χάρτη» είναι εθνικής σημασίας ανάγκη τα μεγάλα λιμάνια – οι …«κοιμισμένοι γίγαντες» - να γίνουν διεθνώς ανταγωνιστικά και να αξιοποιηθούν τα τεράστια πλεονεκτήματα που διαθέτει η χώρα σε γεωστρατηγικό επίπεδο.

Τα μεγάλα λιμάνια αποτελούν «στρατηγικά πλεονεκτήματα» για προσέλκυση σημαντικών διεθνών επενδυτικών κεφαλαίων, που έμμεσα θα συμβάλλουν και στην τόνωση των εργασιών επιχειρήσεων που θα δραστηριοποιούνται γύρω από αυτά.

 

Δάνεια μόνο για την Ανάπτυξη

και την Παραγωγική Οικονομία

 

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε: 17.11.2012

            «Βασικό κλειδί» για την ταχεία ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας είναι η υποχρεωτική υιοθέτηση από τις τράπεζες πολιτικών χορηγήσεων δανείων με αποκλειστικό κριτήριο την υποστήριξη και μόνον κεφαλαιακά υγιών και διεθνώς ανταγωνιστικών επιχειρήσεων.

          Είναι Εθνική Ανάγκη το τραπεζικό σύστημα όχι μόνο να ανακεφαλαιοποιηθεί αλλά – και αυτό είναι το σημαντικότερο – να γίνει το «κύριο εργαλείο» χρηματοδοτικής στήριξης της Παραγωγικής Οικονομίας και πλήρους διασφάλισης των συμφερόντων και των αποδόσεων εκατομμυρίων καταθετών.

          Οι τράπεζες χρειάζονται διοικήσεις που να ανταποκρίνονται στις δυσκολίες των καιρών και να συμβάλλουν στην επιτάχυνση της Οικονομικής Ανάπτυξης και ενεργού στήριξης των Παραγωγικών Επενδύσεων και όχι – όπως γινόταν στο παρελθόν - να «χειραγωγούνται» από το Πολιτικό Σύστημα…

Δυστυχώς, η αλήθεια είναι ότι διοικήσεις κρατικών και ιδιωτικών τραπεζών έχουν τεράστιες ευθύνες για την πρωτοφανή κρίση, γιατί δεν λειτούργησαν με αυστηρά τραπεζικά κριτήρια αξιολόγησης της μακροχρόνιας βιωσιμότητας των δανειοδοτούμενων.

 

Οι ευθύνες των τραπεζών

 

Η ένταξη στη Νομισματική Ένωση άνοιξε το «μεγάλο δρόμο» για ευρείες και φθηνές δανειοδοτήσεις που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στον εκσυγχρονισμό και στην προώθηση μεγάλων αλλαγών της Παραγωγικής Οικονομίας, που βρισκόταν ελεύθερη πτώση από πλευράς διεθνούς ανταγωνιστικότητας. Όμως οι τράπεζες δεν αξιοποίησαν τη «μεγάλη πρόκληση» αλλά εξυπηρέτησαν ένα «μοντέλο» πλήρως αντιπαραγωγικό που ήταν μαθηματικά βέβαιο ότι θα κατέρρεε αφού στηριζόταν στη «φούσκα» του καταναλωτισμού…

 

          Το τραπεζικό σύστημα κατέρρευσε και ευθύνεται σε πολύ μεγάλο βαθμό για τη σημερινή κρίση της Οικονομίας γιατί ακολούθησε πολιτικές που δεν συμβάδιζαν με τις διεθνείς τραπεζικές πρακτικές για χορηγήσεις δανείων με κύρια κριτήρια τη μακροχρόνια βιωσιμότητα και υγιή ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Αντίθετα, οι τράπεζες άσκησαν πολιτικές που οδηγούσαν σε αδιέξοδα, καθώς έγιναν «εργαλεία» ανορθολογικής κατανομής κεφαλαίων, όπως για:

• Εξυπηρέτηση «πελατειακών σχέσεων» με επιχειρήσεις ΜΜΕ, πολιτικών κομμάτων κλπ μέσω δανείων που δεν θα μπορούσαν να αποπληρωθούν στο μέλλον.
• Διασπάθιση κεφαλαίων για δανειοδοτήσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων, που αντικειμενικά δεν ήσαν σε θέση να αποπληρώσουν τις τοκοχρεολυτικές δόσεις με βάση τα μελλοντικά εισοδήματά τους. Δυστυχώς, αυτή η κατηγορία χορηγήσεων στο μεγαλύτερο ποσοστό της τροφοδοτούσε τον καταναλωτισμό, την «εσωστρέφεια» των επιχειρήσεων στη εσωτερική αγορά και τις αθρόες εισαγωγές…
• Τεράστια έκθεση υψηλούς κινδύνους από τοποθετήσεις σε κρατικές ομολογίες, η εσωτερική αξία των οποίων ήταν κατά πολύ χαμηλότερη της ονομαστικής αξίας, λόγω του ταχύτατα αυξανόμενου ανεξέλεγκτου δημόσιου χρέους…

Όμως σήμερα δεν έχουμε καθόλου χρόνο να κοιτάμε πίσω, αλλά να διδασκόμαστε από τα λάθη.

Και οι ελληνικές τράπεζες έχουν δείξει στην ιστορική διαδρομή τους ότι και δυνατότητες ταχείας προσαρμογής έχουν και έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό διαθέτουν για να στηρίξουν τις Μεγάλες Μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα.

 

Για μια αγροτική οικονομία

δυναμική και ανταγωνιστική

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Δημοσιεύθηκε 12.11.2012

            Το τεράστιο εμπορικό έλλειμμα της χώρας σε αγροτικά προϊόντα και αγροτικά προϊόντα απαιτεί ριζική αντιμετώπιση μέσα από μια Εθνική Στρατηγική για την Αγροτική Οικονομία.

          Το «μοντέλο» των επιδοτήσεων για «εικονικές παραγωγές» με σκοπό τον καταναλωτισμό και όχι τον παραγωγικό εκσυγχρονισμό απέτυχε παταγωδώς…

        Στα ράφια των ελληνικών καταστημάτων τα περισσότερα ελληνικά τρόφιμα, φρούτα και λαχανικά υστερούν έναντι των εισαγομένων από πλευράς τιμών λιανικής διάθεσης… Χώρες με ελάχιστη ηλιοφάνεια υπερτερούν έναντι της Ελλάδα που έχει «συγκριτικό πλεονέκτημα» το εύκρατο κλίμα και τη μεγάλη ηλιοφάνεια. Πολυεθνικές εταιρείες «συντρίβουν» με τις χαμηλότερες τιμές τους την ελληνική παραγωγή κρασιών και τροφίμων με τις χαμηλότερες τιμές

Όλα αυτά πρέπει να αλλάξουν…  

            Μια δυναμικά σχεδιασμένη και υψηλής διεθνούς ανταγωνιστικότητας - από πλευράς ποιότητας και τιμών – αγροτική οικονομία, που θα λειτουργεί με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια μπορεί να συμβάλλει τόσο στη μείωση της εξάρτησης της χώρας από τις εισαγωγές όσο και στην αύξηση των πραγματικών εισοδημάτων των αγροτών και των συνδεδεμένων με αυτούς επιχειρήσεων.

          Στρατηγικός στόχος για την ανάπτυξη μιας σύγχρονης και βιώσιμης αγροτικής οικονομίας θα πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη καθετοποίηση των παραγωγών (φυσικών προσώπων, αγροτικών συνεταιρισμών και επιχειρήσεων σε συνδυασμό με την ανάπτυξη μεγάλης παραγωγής πρώτων υλών ή τελικών φυσικών ή/και ζωικών προϊόντων), ώστε να συμπιεσθεί συνολικά το κόστος παραγωγής και να ενισχυθεί η διεθνής ανταγωνιστικότητα ολόκληρου του κλάδου.

Επτά προτάσεις

          Βασικές προϋποθέσεις για την επίτευξη ενός τέτοιου φιλόδοξου στόχου είναι:

• 1. Η συνολική αύξηση των καλλιεργούμενων εκτάσεων, ώστε αφενός να μειωθεί το κόστος πρώτης ύλης ανά παραγόμενη μονάδα και αφετέρου να αυξηθούν τα συνολικά έσοδα που δύναται να απολαύσει ο κάθε παραγωγός. Το θέμα αυτό «σκοντάφτει» στο αντιπαραγωγικό μοντέλο της «πολυτεμαχισμένης» αγροτικής ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα τα αξιοποιήσιμα εδάφη να είναι και πολύ μικρά σε μέγεθος και διάσπαρτα σε διαφορετικές περιοχές αυξάνοντας σημαντικά το κόστος συγκομιδής και μεταφοράς. Το πρόβλημα αυτό μπορεί να ξεπερασθεί με διάφορους συνδυασμένους τρόπους, όπως:

 

• Κινητοποίηση κατοίκων αγροτικών διαμερισμάτων για την προώθηση μορφών κοινής καλλιέργειας δημοτικών ή ακαλλιέργητων ιδιόκτητων εκτάσεων.
• Απαλλαγή των ιδιοκτητών αγροτεμαχίων από την καταβολή κάθε τέλους ακινήτων για αγροτεμάχια, εφόσον αυτά χρησιμοποιούνται παραγωγικά, ανεξαρτήτως εάν αυτά καλλιεργούνται από ιδιοκτήτες, κληρονόμους ή ενοικιαστές – παραγωγούς.
• Δημιουργία φορολογικών κινήτρων ή απαλλαγών για φυσικά πρόσωπα που έχουν ως δευτερεύουσα δραστηριότητα την ανάπτυξη ζωικής ή φυτικής παραγωγής.

 

• 2. Παρακίνηση ομάδων επιχειρήσεων με ομοειδές αντικείμενο εργασιών να υπογράψουν πολυετή συμβόλαια με πολλές ομάδες παραγωγών προκειμένου να αναπτύξουν επικεντρωμένες δράσεις στη μονοκαλλιέργεια ή στην ανάπτυξη μεγάλου ζωικού κεφαλαίου. Τέτοιες συνεργασίες θα διευκολύνουν αφενός τους επιχειρηματίες να βασίζονται στα πλεονεκτήματα της μαζικής παραγωγής.

3. Αναμόρφωση του θεσμικού καθεστώτος για τους συνεταιρισμούς, ώστε αυτοί να λειτουργούν πλήρως με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια.

4. Παροχή κινήτρων σε νέους που θέλουν να αναπτύξουν αγροτικές δραστηριότητες, που είναι ιδιαίτερα βελτιωμένα όταν στηρίζονται στη συνεργασία για επίτευξη οικονομιών κλίμακας.

5. Συγκεντροποίηση των μικρών ή μεσαίου μεγέθους μεταποιητικών μονάδων που συνδέονται άμεσα με την πρωτογενή παραγωγή, ώστε να αξιοποιηθεί στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ο κεφαλαιουχικός εξοπλισμός τους που σήμερα πλεονάζει.

6. Ενεργός υποστήριξη από τις τράπεζες με την παροχή χαμηλότοκων δανείων επιχειρηματικών και συνεταιριστικών σχημάτων που αποτελούν ολοκληρωμένες «αλυσίδες» στον τομέα της πρωτογενούς παραγωγής – μεταποίησης – εμπορίας.

7. «Εκπαίδευση» παραγωγών, συνεταιριστών κλπ σε θέματα marketing, προηγμένων εργασιών τυποποίησης, αποτελεσματικής παραγωγής και εμπορίας, φοροτεχνικής κλπ.

 

 

Καταπολέμηση της ανεργίας με

Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική

  Η συμπίεση του κόστους εργασίας και των δημοσίων ελλειμμάτων δεν θα λύσουν το πρόβλημα της πρωτοφανούς ανεργίας, εάν δεν αλλάξει η «κουλτούρα» του Λαού έναντι της επιχειρηματικότητας και των επενδυτών. Εδώ και δεκαετίες η «κουλτούρα» που καλλιεργήθηκε ήταν «εχθρική» για τους επενδυτές και επιχειρηματίες. Και αυτό πρέπει να αλλάξει ριζικά και όσο το δυνατό ταχύτερα…  

 Οφείλουμε όλοι να αντιληφθούμε ότι η καταπολέμηση της μεγάλης ανεργίας περνάει μόνο μέσα από μεγάλες και βιώσιμες επενδύσεις, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και οι επενδύσεις για να έχει η χώρα το πλέον εξειδικευμένο και παραγωγικό Ανθρώπινο Δυναμικό. 

Κύριοι συντελεστές ενός τέτοιου Αναπτυξιακού Οράματος, με έμφαση στην προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων, είναι:

1) Εμπέδωση «επενδυτικής κουλτούρας»: Οφείλουμε Όλοι να να συμβάλλουμε στην προσέλκυση και στην καλλίτερη δυνατή εξυπηρέτηση των επενδυτών και όχι να «κυνηγιούνται» οι επενδυτές και οι επιχειρηματίες, όπως γινόταν εδώ και δεκαετίες. Μια «επενδυτική κουλτούρα» καθολικής αποδοχής αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα για την προσέλκυση επενδυτών.

2) Πολιτική υπευθυνότητα: Χρειάζεται συγκεκριμένο Αναπτυξιακό Σχέδιο για να προσελκυσθούν και να διευκολυνθούν βιώσιμες επενδύσεις από επιχειρήσεις που έχουν προοπτικές ανάπτυξης λόγω καινοτομιών και πολύ μεγάλης εξειδίκευσης. Για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος πρέπει όλοι να αντιληφθούν ότι ο Δημόσιος Τομέας βρίσκεται σε φάση αποσύνθεσης και δεν θα έχει για καιρό κεφάλαια να πραγματοποιεί επενδύσεις πολύ χαμηλής έως αρνητικής αποδοτικότητας.

3) Σοβαρά κίνητρα για επενδύσεις: Είναι αναγκαίο ένα πολύ ελκυστικό φορολογικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, προκειμένου  να προτιμηθεί η χώρα μας από διεθνείς επενδυτές. Γιατί ο διεθνής ανταγωνισμός είναι οξύτατος στον τομέα προσέλκυσης σοβαρών επενδυτών. Ο απόλυτος σεβασμός των δικαιωμάτων των επενδυτών θα πρέπει να είναι διαχρονικός και υποχρεωτικός από όλες ανεξαίρετα τις κυβερνήσεις…

 4) Εκσυγχρονισμός κρατικών επιχειρήσεων: Είναι ζωτικής σημασίας ανάγκη οι κρατικές επιχειρήσεις να σταματήσουν να δημιουργούν ελλείμματα και να λειτουργούν χωρίς οικονομικό εξορθολογισμό. Αυτός ο Εθνικός Στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν προωθηθούν άμεσα ευρείες αποκρατικοποιήσεις μέσα από διεθνείς διαγωνισμούς και με τις πλέον διαφανείς διαδικασίες. Μόνον έτσι μπορούν να εξυγιανθούν μεγάλες επιχειρήσεις, καθώς το Κράτος – μέτοχος δεν είναι σε θέση να προχωρήσει σε οποιονδήποτε εκσυγχρονισμό ή αναδιάρθρωση.

5) Καταπολέμηση της γραφειοκρατίας: Με πολύ απλές διαδικασίες και σε λίγες μέρες από ένα και μόνο φορέα (για ολόκληρη την Ελλάδα...) να δίνονται άδειες λειτουργίας σε κάθε υποψήφιο επενδυτή.

 6) Περιβαλλοντικοί όροι με ταχείες διαδικασίες: Οι μεγάλες παραγωγικές μονάδες να εξασφαλίζουν εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων μέσω σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.

7) Ανθρώπινο δυναμικό υψηλού βαθμού εξειδίκευσης: Σωστή επαγγελματική κατάρτιση και εξειδίκευση που θα ξεκινάει από την Πρωτοβάθμια και θα ολοκληρώνεται από την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση: ολόκληρο το σύστημα Εκπαίδευσης πρέπει να συνεργάζεται με τις επιχειρήσεις και όχι να είνα αυτό κέντρο παραγωγής χαμηλού βαθμού εξειδίκευσης και ανταγωνιστικότητας.

 

Ιδιαίτερα θετική η πολιτική εξυγίανσης των ΔΕΚΟ

Πολύ σημαντική για το μέλλον της Ελληνικής Οικονομίας είναι η πολιτική της κυβέρνησης για εξορθολογισμό των μισθολογικών δαπανών στις ΔΕΚΟ και μετατροπή τους από ζημιογόνες σε κερδοφόρες επιχειρήσεις..

Η επιτυχία της σχετικής πολιτικής θα επιτρέψει:

• τη δημιουργία οικονομικών πλεονασμάτων σε όφελος της πιστοληπτικής ικανότητας των προς εξυγίανση ΔΕΚΟ και
• τη διαμόρφωση (μακροχρόνια) των κατάλληλων συνθηκών για προσέλκυση μεγάλων επενδυτών μέσω ιδιωτικοποιήσεων των προς εξυγίανση ΔΕΚΟ.

Εφόσον επιτευχθούν οι στόχοι του προϋπολογισμού οι ΔΕΚΟ θα πρέπει να μειώσουν τις ζημιές το 2012 κατά 31% και κατά 58% το 2013, για να εμφανίσουν καθαρά έσοδα 261 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα προβλέπονται σημαντικές αυξήσεις στις τιμές για υπηρεσίες που προσφέρουν ΔΕΚΟ, που θα συμβάλλουν στη μετατροπή τους σε κερδοφόρες. Έτσι, αφενός μεν θα αυξηθούν τα ίδια κεφάλαιά τους, ενώ παράλληλα θα βελτιώσουν την πιστοληπτική ικανότητά τους.

Βεβαίως, οι ανωτέρω οικονομικοί στόχοι προϋποθέτουν τη λήψη αποφάσεων και για άλλα σημαντικά θέματα όπως είναι:

• Η αποτελεσματική ενίσχυση του management, ώστε αυτό να μπορέσει – παρά τις μεγάλες μισθολογικές μειώσεις – να βελτιώνει συνεχώς την παραγωγικότητα των εργαζόμενων.
• Ο ανασχεδιασμός των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες, ώστε αυτοί να εξυπηρετούνται γρήγορα και πολύ ικανοποιητικά.
• Η χρησιμοποίηση από τις Διοικήσεις εξειδικευμένων και διεθνώς αναγνωρισμένων εταιρειών που θα παράσχουν ολοκληρωμένα σχέδια εσωτερικών αναδιαρθρώσεων, μείωσης της γραφειοκρατίας, κατάρτιση του προσωπικού για υπηρεσίες που προσφέρουν υψηλή προστιθέμενη αξία κλπ.

 

Η ώρα των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών για Ανάπτυξη και Επενδύσεις

Του ΚΙΜΩΝΑ ΣΤΕΡΙΩΤΗ

Η χώρα μας χρειάζεται επειγόντως να προχωρήσει σε όλες εκείνες τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που θα επιταχύνουν την ανάκαμψη και την καταπολέμηση της πολύ μεγάλης ανεργίας.

Για να μπορέσει η Ελλάδα να προσελκύσει μεγάλους όγκους διεθνών και εγχώριων επενδυτικών κεφαλαίων θα πρέπει να προχωρήσει μια σειρά από διαρθρωτικές αλλαγές ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο κλίμα ασφάλειας και προσέλκυσης των επενδυτών.

Ιδιαίτερα υπογραμμίζεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία του Investment Management Institute (IMI), η διεθνής «βιομηχανία διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων» πραγματοποιεί επενδύσεις για λογαριασμό πελατών της συνολικού ύψους 25 τρισ. δολαρίων.

Το Forum για Οικονομική Ανάπτυξη και Επενδύσεις δημιουργήθηκε για να υποστηρίξει επικοινωνιακά κλπ πολιτικές και δράσεις που δημιουργούν ευρύτατες και βιώσιμες επενδυτικές προοπτικές.

 Γιατί χωρίς ένα διεθνώς ιδιαίτερα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον δεν μπορεί να εξασφαλισθούν βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και υψηλοί αναπτυξιακοί ρυθμοί, που είναι οι μοναδικές προϋποθέσεις αποτελεσματικής καταπολέμησης της εξαιρετικά μεγάλης ανεργίας.

 Η ολόπλευρη και ταχεία ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας μέσω μεγάλων επενδύσεων εκσυγχρονισμού και επέκτασης του παραγωγικού δυναμικού συμβάλλοντας στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων και ιδιαίτερα στην αποτελεσματική καταπολέμηση της μεγάλης ανεργίας.

 

Για να μετατραπεί η Ελλάδα σε «διεθνή μαγνήτη των επενδυτών» βασικές προϋποθέσεις είναι:

Ωστόσο, καθοριστικός παράγοντας επιτυχίας μιας επιτυχημένης πολιτικής για υψηλούς ρυθμούς ιδιωτικών επενδύσεων είναι η πλήρης αλλαγή της "κουλτούρας" που έχουμε ως λαός για τις επενδύσεις και την επιχειρηματικότητα. Και εδώ απαιτείται να γίνουν ιδιαίτερα μεγάλες προσπάθειες.

Το FORUM για Οικονομική Ανάπτυξη και Επενδύσεις είναι υποστηρικτής όλων εκείνων των πολιτικών και δράσεων που έχουν ως κύρια προτεραιότητα την ταχεία βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος – αναγκαία προϋπόθεση για τον γρήγορο εκσυγχρονισμό της Εθνικής Οικονομίας και το πέρασμα στη ν εποχή την υψηλών αναπτυξιακών ρυθμών.

 

• Ταχεία ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης στις τράπεζες, που αποτελούν τη σπονδυλική στήλη για την χρηματοδότηση της Εθνικής Οικονομίας.
• Επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων μέσα από διεθνείς διαγωνισμούς και διαδικασίες πλήρους διαφάνειας..
• Εκμηδενισμό των country, credit και monetary risks, που αποτελούν κύριους παράγοντες προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων με μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
• Δημιουργία πρωτογενών πλεονασμάτων στον προϋπολογισμό, ώστε να εξαλειφθούν οριστικά οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι.
• Αυξημένη ρευστότητα κατά προτεραιότητα για τις εγχώριες επιχειρήσεις που πληρούν κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης  αυξημένης διεθνούς ανταγωνιστικότητας.
• Ευελιξία στην εγχώρια αγορά εργασίας και επανακατάρτιση και περαιτέρω εξειδίκευση του εγχώριου στελεχιακού και εργατοϋπαλληλικού δυναμικού ώστε να είναι διεθνώς ανταγωνιστικό.
• Δημιουργία των κατάλληλων τραπεζικών και επιχειρησιακών υποδομών για να παρέχουν τις βέλτιστες υπηρεσίες στους διεθνείς επενδυτές με μακροπρόθεσμες προοπτικές δραστηριοποίησης στην εγχώρια αγορά.
• Ταχεία υιοθέτηση ενός σταθερού και ιδιαίτερα ευνοϊκού φορολογικού, προστατευτικού, αντιγραφειοκρατικού και θεσμικού καθεστώτος για τους επενδυτές.

   

 

          Για τους λόγους αυτούς η άσκηση αυστηρών ελέγχων των χρονοδιαγραμμάτων για μεταρρυθμίσεις και μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία.

  

Η πιστή εφαρμογή των συμφωνιών της Ελλάδας με την Τρόϊκα – σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις και τη μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων – αποτελούν την «καλλίτερη συνταγή» για την ταχύτερη επιστροφή της χώρας και των επιχειρήσεων στις διεθνείς κεφαλαιαγορές.

 

          Παρά τα οξυμένα προβλήματα ρευστότητας των επιχειρήσεων, έχουν δημιουργηθεί οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη σταδιακή επιστροφή τους στην οριακή κερδοφορία.

          Ήδη, η διεθνής αναγνώριση από την  Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ των αποτελεσματικών προσπαθειών της κυβέρνησης ανοίγει το δρόμο για την σταδιακή ανάκαμψη της Εθνικής Οικονομίας και τη σταθεροποίηση του Χρηματιστηρίου. Αυτή η αναγνώριση αποτελεί – για πρώτη φορά μετά από χρόνια – ένα «πολύ θετικό μήνυμα» για το μέλλον των επιχειρήσεων και των εργαζομένων της χώρας.

Επομένως, δεν δικαιολογούνται «πανικός» χωρίς λόγο και πολιτικές μεγαλοστομίες χωρίς αντίκρισμα… Μόνο επιμονή στη συνέχιση των προσπαθειών, χωρίς καμία «χαλάρωση»!

Αντίθετα, με δεδομένη την πιστή εφαρμογή των διεθνών συμφωνιών, η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους συναρτάται τώρα πλέον με την ίδια τη «βιωσιμότητα της Ευρωζώνης»…

Όσο ταχύτερα και προγραμματισμένα προχωρούν οι μεταρρυθμίσεις – και ιδιαίτερα οι ιδιωτικοποιήσεις – τόσο τόσο περισσότερο δεν θα έχουμε κανένα λόγο ανησυχίας, αφού οι εταίροι μας θα πρέπει να λύσουν το «γόρδιο δεσμό» του ελληνικού χρέους. Και αυτό με τη σειρά του συνδέεται με δημοσιονομικά ελλείμματα και δημόσια χρέη της Ισπανίας, Ιταλίας, κλπ …

          Για τους λόγους αυτούς η άσκηση αυστηρών ελέγχων των χρονοδιαγραμμάτων για μεταρρυθμίσεις και μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία.